tarkovsky'nin felaketi anlatmak icin ucan kus imgesini ilk kullandigi filmdir.

butun diger ozelliklerinin yaninda, sanirim benim icin en belirleyici izlek bu imgedir. aslinda bu imgenin en carpici ornegini yuksek hizda filmle cektigi andrey rublov'daki plan-sekans'ta gorebilirsiniz. tatarlarin yakip yiktigi kaleden yukselen cigliklar, alevler, kan, carpisma ve duman arasindan bir kaz havalanir, kanatlarini acar, o hizin icinde butun kareyi kaplar kanatlariyla, gecmisin uzerine ortulen bir ortu mudur, yoksa benjamin'in bahsettigi zamanin yikiciligina yuzunu donmus melege bir gonderme midir, bilemiyorum.

ivan'in cocuklugundaki giris bolumunde, isgalin baslangicinda goruruz benzer bir imgeyi, bu sefer bir tavuk, yikimin habercisidir, kanatlanir ve ucamaz...

ayni imgenin belirdigi bir baska film de kusturica'nin basyapiti -kanimca- underground'dur, ustaya bir selam ifadesi olsa gerek.

buna ilaveten gozlerimizi yasartan, hatta teknigiyle yuvalarindan oynatan, bir yagmur sahnesi vardir. burada ivan ve ondan belki bir iki yas kucuk bir kiz cocugu traktorun arkasinda elmalar uzerinde bir yere gitmektedirler. simsek cakar, bir anda arka plan negatife doner, kizla ivan bakisirlar, sirilsiklamdirlar, ama cok mutludurlar, arkadan orman akar, bambaska bir renkte; yagmur kesinlikle mutlulugun ifadesidir tarkovsky icin, yanlis hatirlamiyorsam solaris'teki yagmur sahneleri icin tanrisalligin gostergesidir demisti bir yerlerde-oyle de olmasi gerekir, nitekim yagmur sadece tek bir evin icinde yagmaktadir-baba,ogul, kutsal ruh uclemesinde kutsal ruha tekabul eder yagmur.

tabii bu ayni zamanda andrey arsinicin dusununde hristiyan eskatolojisinin nasil degismez bir yer aldigini gosterir, cephenin bombalandigi sahnede-ivan da- demir hacin devrilmesini gozumuze sokar, sikiliriz, dusunuruz, ivan'in ne kadari aslinda yurtsever onculuktur -(bkz: genc oncu), (bkz: dziga vertov)- ne kadari hristiyanliktir bilemeyiz, tahmin ederiz.

bunun yaninda doyumsuz guzellikteki orman sahneleri vardir, yusov'un calismasi (bkz: vadim yusov), ormani imgesel olarak yeniden tanimlamistir. nerede hollywood'un korkular alemi ormanlari, ki en basit romansta bile karanlik bir yana gonderme yapar, nerede yusov'un cogalan, yaratan, sasirtan ormani.
son olarak ormandaki ask sahnesinin gordugum en iyi ask sahnelerinden biri oldugunu da eklemem gerekiyor; bir de garip bir nouvelle vague havasi vardi orada, en azindan ben oyle dusundum.

(stg - 16 Ekim 2006 20:55)

--- spoiler ---
ivan ve annesi bir kuyunun başındadırlar ve dipteki suya, kendi yansımalarına bakmaktadırlar:
- kuyu derin mi?
- evet yavrum... biliyor musun? yıldızlar, sürekli olarak derin bir kuyuda da görülürler..
- bütün yıldızlar mı?
- tabii ya!
- görüyorum anne, bak yıldızlar... onları görüyorum...
- evet evet... yıldızlar var ya oğlum... bir kuyuda gece gündüz demeden her zaman görünürler, her zaman...
- ne de güzel parlıyorlar.... değil mi anne?
- evet parlıyorlar... bütün güzelliklerini ortaya dökmüşler...
--- spoiler ---

(uzunada1969 - 18 Nisan 2007 14:02)

rüyalar-bilinçaltı ve yaşamsal gerçeklik içine kurulmuş tarkovski filmi. filmin ilk 5 dakikası sinematografik bir derstir.

ağaç yakın çekim, dallardaki örümcek ağının arkasında ivan omuz plan. ivan sağa sola bakar / yükselme

ivan kareden çıkar, kamera ağacın boyunda yükselme devam, ivan kareye girer, yükselme sona erer / kesme

keçi yüz plan / kesme

ivan bel plan ormanın içinde koşar / kesme

kırlarda uçan kelebek / kesme

ivan omuz plan, kelebeği izler / kesme

kelebeğin kırlarda uçan görüntüsü / kesme

ivan profil omuz plan. uçmaya başlar. ağaçların içinden geçer, güler, yükselmeye devam eder / kesme

öznel açı. ivan ağaçların arasından toprak yolun yanına doğru inmeye başlar, ağaçların arasına girer / kesme

kaya parçasında soldan sağa kaydırma (hızlıdan yavaşa), kamera ivan boyun plan profilde sabitlenir. ivan başını yavaşça yukarı kaldırır / kesme

ağaçların arasından süzülen ışık (yakın çekim) / kesme

ivan profil yüz çekim. eliyle güneşi kapatır ve güneşe bakmaya çalışır. hafif gülümser. başını güneşin olduğu yerden sol çevirir, arkasına döner. / kesme

amorstan ivan. annesine koşar. genel açıya düşer. ivan annesinin yanına varır. başını kovanın içine sokar / kesme

üst açı (annenin beline gelecek ölçüde) ivan kafasını kovaya sokmuş su içer. kafasını kovadan kaldırır. alnını siler

ivan: anne orada bir guguk kuşu var / kesme

anne omuz plan. anne gülümser. alnını siler.
gök gürültüsü efekti. anne ekranın sağ üst köşesine bakar. kamera sağa eğik açıyla anne yüz plana yaklaşım / kesme

ivan alt açı. rüyadan uyanır, kalkar, bel plana oturur. ayağa kalkar, diz plan alt açıdadır. merdivenden iner. boy plan üst açıya oturur / kesme

alt açı, yakın plan kapı çekimi. kapı açılır. alt, sağa eğik açı, ivan bel plan. yürümeye başlar. kamera aynı açıdan takip eder. ivan kareden çıkar. gökyüzünde kalırız / kesme

yel degirmeni, kırık bir tahta parçası, uzak çekim. ivan uzaktaki yel değirmeninden ekranın soluna doğru koşarak çıkar. (plan sabit) ekranın solundan bel plandan girer, yüz plana gelecek şekilde ekranın sağ alt köşesine doğru yürür / kesme

ivan amors. ivan yürür, kamera sabittir. uzak plana dönüşür. tepede bulunan enkazın arasından güneş görünür / kesme

ormanlık alan. gökyüzüne atılan iki tane maytap. kamera maytapların düşüşünü aşağı tilt ile takip eder. ivan’ın bataklıkta yürüyüşünü görene kadar tilt devam eder. ivan’ı gördükten sonra önce alçalma sonra da sağdan sola kaydırma ile takip / kesme

yakın çekim. güneş bulutların arkasından kaybolur / kesme

ivan boy plan omuz kamera ile takip. ivan bataklığa girer, bir sala tutunur, uzaklaşmaya başlar. jenerik girer. uzak çekim bataklık, sazlıklar ve gökyüzü görünür. plan sabitlenir. jenerik girer.

ivan bir örümcek ağının arkasında görülür. bu tutsak olarak yaşadığı hayatını ifade eder. arkasından gelen keçi; günahı ve savaşı, kelebek ise özgürlüğü temsil eder. gördüğü kelebekten etkilenip uçmaya başlar ancak bu isteği kısa sürer yere indiğinde güneş (yani gerçeklik) ona kendini belli eder. güneşe elleri arasından bakarken annesinin yaklaştığını fark eder ve dünyanın güneşinden uzaklaşıp her insanın kişisel güneşine –annesine- koşar. annesinin taşıdığı kovadan su içer, bu bereket ve bolluk demektir. alnını siler emekçilere selam ederek, annesine bir guguk kuşu gördüğünü söyler. guguk kuşu zamanı temsil eder ve aslında annesine zamanının dolduğunu söylemeye çalışır. bu sırada gök gürültüsü kopar, annesi çok korkar. ivan rüyadan uyanır. guguk kuşu bu kez onu gerçekten uyandırmıştır. içinde uyandığı yel değirmeni emeği temsil etmektedir ama değirmen savaşın ağır izlerini taşımaktadır. bu da savaşın emeğe ne büyük zararlar verdiğini gösterir. oradan uzaklaşarak tepeye doğru yürür bu aşması gereken zorlukları temsil eder. tepenin üstünde savaşın bıraktığı enkazların arasından süzülen güneş, zorlukların arkasında duran umut dolu gerçekliği temsil eder. ormanda göyüzüne atılan ışıklı maytapları görürüz sonra, bunlar insanoğlunun güneşe karşı koyuşunun bir temsilidir ve bu sahnenin arkasından da güneşi batırır tarkovski. ivan gölün kıyısına gelmiştir. aşması gereken bir engel daha bu çocuğu beklemektedir. ama onu bu zorluk da yıldıramaz ve tarkovski onu güneşin battığı ufuğa doğru yolcu eder. kendi gerçekliğini bulması için.

(precision - 31 Mayıs 2007 11:55)

tarkovski efendinin yine izleyenlere inceden mesajlar verdiği filmdir lakin benim anladığım ivanın binbaşı olması.
(bkz: sezercik küçük mücahit)

(jules winnfield - 29 Ocak 2008 15:03)

tarkovski'nin ilk uzun metraj filmidir, sonraki filmlerinden farkli bir tarzi olmakla beraber, ne dusunulurse dusunulsun tarkovski'nin en iyi filmlerinden biri (ofrett den her halukarda daha iyidir) ve duygu somurusunun gıdımını yapmadan tüm zamanlarin en iyi savas filmlerinden birisidir.

(caponsever - 13 Aralık 2002 12:13)

filmde aklımı başımdan alan çok fazla "an.." var ancak, ivan'ın kız kardeşiyle yağmur altındayken gördüğü düşte, kamyonun sahile gelip elmaların yere saçılması ve atların o elmaları yemeleri estetik açıdan olduğu kadar, sembolik anlamda da filmin zirve noktası bence..
(http://yucitek.blogspot.com/…ine-giris-ivanovo.html)

(ug tek - 2 Ekim 2010 22:22)

bir iki şey var; stalingrad'da kolya adındaki çocuğun kurşuna dizilmesine "ama o çocuk bizim için de çalıştı" diye itiraz eden askerlere gestapo subayı, "o ivan için de çalıştı" der.
galtsev de stalingrad'daki genç teğmen von witzland gibi gençtir ve kendini kanıtlama derdi vardır.

sonuçta ters cepherlerde ikisi de stalingrad üzerine...tabii ivanovo detstovo muhteşem bir film. onun şiirselliği stalingrad'da yok. stalingrad'in savaş gerçekliği de bu filmde yok.

(malloryknox - 19 Kasım 2010 00:39)

filmle ilgili her şey bir yana, o çok ilginç olan öpüşmeyi içeren sahne için buyrun efendim:
http://www.youtube.com/watch?v=8sfglpcifck#t=1m33s

(shannonmcfarland - 6 Şubat 2011 23:12)

filmin basrolundeki nikolai burlyayev daha sonra tarkovski'nin andrei rublev'inde de oynamistir. o filmin cekimleri esnasinda, nikolai'nin rublev'in ciragi rolundeki performansindan memnun kalmayan tarkovski, daha cekingen, guvensiz bir performans sergilemesini istedigi oyuncuya pis bir oyun oynamistir. sette nikolai'nin performansindan hic memnun olmadigi, kendisine fena halde kil oldugu gibi dedikodular yaymis, bu dedikodularin nikolay'in kulagina kadar gitmesini saglamistir. e tabii cocukcegiz bunlari duyunca birden kendine guveni sonmus, performansi da ona gore titrek, cekingen olmustur. bir performans alicam diye bu kadar is yapiyorsun peki sonra gonlunu almak icun bisey yapiyor musun tarkovski efendi... git bir köseye cek güzel kardesim keyfin yerinde mi bi sorun var mi diye sormak yok... oyle tiskolara gitmesi, film cekmesi, yok efendim kitap yazmasini filan biliyosun ama...

(caponsever - 18 Ocak 2003 14:52)

--- alıntı ---

"hiçbirimiz 19 yaşından büyük değil. bir saat içinde kurşuna dizileceğiz. intikamımızı alın."şimdilerde askeri sığınak haline gelmiş olan bir kilisenin duvarlarına yazılmıştır bu yazı , hiçbiri 19 yaşından büyük olmayan çocuklar tarafından ve ivan bu yazıyı okuduğunda bu çocuklar çoktan kurşuna dizilmişti bile.ivanovo detstvo, andrei tarkovsky'nin ilk uzun metraj filmidir, bu filmi sayesinde dünya çapında tanınan bir yönetmen olmaya başlamıştır.film tıpkı stalker gibi bir kısa öyküden uyarlamadır vladimir bogomolov'un ivan isimli öyküsünden.durağanlık , yavaş akan sahneler ve bir tabloyu andıran görüntüler tam bir andrei klasiğidir.
geçiş sahneleri o kadar etkileyicidir ki özellikle ivan'ın düşleri sırasında gerçek ile düş arasında kaybolursunuz.

--- alıntı ---

kaynak: insan olun biraz

(mka - 20 Temmuz 2011 14:30)

ivanovo detstvo, 1962 yılı sovyetler birliği yapımı ve andrei tarkovsky’e 1962 venedik film festivali’nde altın aslan ödülü’nü getiren ve uluslararası üne kavuşmasını sağlayan bir film. film, tarkovsky’nin ilk uzun metrajlı yapıtı.

(zarp - 10 Aralık 2011 14:24)

ivan'ın bir kitabı kurcaladığı sahnede baktığı resim albrecht dürer'in mahşerin dört atlısı temalı die apokalypse resmidir. ivan kıtlığı simgeleyen atlıyı gösterip "buna çok benzeyen bir adam görmüştüm ama motosiklet kullanıyordu" der. bunun dışında ne bi alegori ne bi imgelem yakalayamadım yine. yan rollerde ingmar bergman ve steven spielberg'ü oynatmayı planladığım "tarkovski filmlerini umutsuzca bir inatçılıkla izleyip bir sikim anlayamayan gencin dramı" temalı filmime nasıl bağış yapacağınızı öğrenmek için bana ulaşabilirsiniz. teşekkürler.

(berkee - 3 Şubat 2012 00:11)

rusya' da, 1812 kuşağı ve bu kuşağın ardılları için çocukluk (detstvo) kültü o kadar önemlidir ki, bu kült doğal olarak kültürel yaşama da sinmiştir. tolstoy' dan herzen' e, nabokov' dan stravinski' ye kadar rus sanatının her durağında işaretlerini gösterir. çocukluk güzel olandır, doğal olandır ve her şeyden önce fransız kültürünün biçimlendirdiği -artık yetişkin olan- rus soylusu için en "rus" olunan zamandır. çocuk, yetişkinlerin dünyasına adım attıktan sonra ailesinden bile çok sevdiği köylü dadısının yanında olduğu gibi rusça konuşamaz artık. fransız bir öğretmen tarafından eğitilmek üzere çocukluğun o mutlu dünyasından, dadısının şefkat dolu kollarından koparılır. ivan elbette bir rus soylusu değildir. ama yine de ona bakarken bu "çocukluk" vurgusundan yola çıkmak gerekir. elem klimov' un idi i smotri' sinde olduğu gibi, ivan' ın çocukluğu' nda da savaş çocukluk ile yetişkinlik arasındaki düğümü bir anda bıçak gibi keser ve kendi başına anlamını yitirir; artık o düşsel dünyaya dönmenin hiçbir yolu yoktur ve asıl kaybetme duygusu da budur.

(uyuyan adam - 26 Şubat 2012 16:54)

imgelerini çözemesem de kimsenin bakamadığı yerlerden savaşa bakmış bi ikinci dünya savaşı filmi olduğunu belirtmek lazım.

joseph goebbels de konuk oyuncu olarak filme renk katmış.

ayrıca tarkovski goebbels ve ailesinin cesetlerinin bulunduğu kayıtları filme ekleyerek ''goebbels sineması öldü, yaşasın sovyet sineması!'' mesajı vermiştir...

şaka lan şaka!
ben öyle anlamak istedim sadece.

(kogan - 27 Mayıs 2012 05:49)

tarkovski izlemeye başlamak için en doğru film. ki kendi de öyle yapmış belli ki. tarkovski filmde çocuk ve savaş psikolojilerini birlikte yansıtabilmeyi başarmış. ayrıca dikkat çeken bir diğer nokta da, patlayıcılar, ses efektleri ve dumanlar olmadan da savaş filmi yapılabileceği, hatta belki de en iyilerinden birinin yapılıp, savaşın ne demek olduğunun anlatılabileceği gerçeğidir.

(dikakana bey - 22 Ekim 2003 02:48)

bir savaşın içinde kendi savaşını veren ivan'ın, rüyayla yazılmış siyah beyaz şiiridir.

(hototogisu - 10 Temmuz 2013 14:21)

en etkileyici sahnesi bence şudur. bu sahneden bu zamana dek bahsedilmemesi enteresan, otur 5 saat farklı perspektifler üretmeye çalış.

düşündüren bir film. tarkovsky'nin izlediğim ilk filmi.

(theotherman7 - 8 Kasım 2013 03:52)

bu başlıkta bir emrah serbes adını geçireyim o halde. üst kattaki terörist öyküsündeki çocuğun hıncını andım izlerken. ama sadece bir kere. bahse değer mi bilemedim ama geçsin istedim kayıtlara.

kızla adamın diyalogları ve öpüşme sahnesine girmiyorum çok kalabalık zira herkes girmiş. filmin başlangıcından sonuna kadar en beğendiğim diğer yer ölü çocukların deniz kenarındaki sahnesiydi.
bu arada at tarkovski filmlerinde yaşamı temsil edermiş.

(sym dmn - 6 Ekim 2014 14:04)

çok ilginç bir öpüşme sahnesi barındıran daha da ilginci savaş filmi.

(jeordie - 30 Temmuz 2004 13:44)

büyük usta andrei tarkovsky nin venedik film festivalinde golden lion ve san francisco film festivalinde golden gate dahil toplam 15 ödül kazandıgı 1962 de çektigi ilk uzun metrajlı filmidir. rus yazar vladimir bogomolov un eserinden sinemaya uyarlanmıştır.

(franz ferdinand - 19 Şubat 2006 22:01)