işgal altındaki yugoslavya'da partizan bir grubun sinema bobinlerini değiştirip s.s. subaylarının önünde oynattıkları film, subaylardan birinin kalkıp makine dairesine ateş ettiği söylenir

(reincarnative lizard - 26 Şubat 2002 19:03)

italya'da napoloni'nin karısının olduğu tüm sahneler musolini'nin dul karısına saygıdan kesilmiştir. tam versiyon 2002'ye kadar görülememiştir ülkede.

chaplin filmin sonundaki yaklaşık 5 dakikalık tiradında en fazla 10 kez göz kırpar.

stüdyoların chaplini filmi yapmaktan caydırmaya çalıştığını duyan o dönemin başkanı roosevelt bir temsilci (harry hopkins) göndererek filmi tamamlaması için cesaretlendirir.

hitler filmi almanya ve o sırada nazi işgali altında olan tüm ülkelerde yasaklamıştır ama sonrasında meraktan bir kopya kendine getirtip seyretmiştir; hem de 2 defa üstüste, ama yorumu bilinmemektedir. chaplin "ne düşündüğünü bilmek için herşeyi verirdim." demiştir.

(starrider - 3 Ağustos 2007 11:54)

charlie chaplin in filmin sonundaki vurucu konuşmasıyla akıllarda yer eden klasik.

--- spoiler ---

bu sondaki meşhur tiradın tamamı türkçeye çevrildiğinde aşağı yukarı şöyle bir sonuca ulaşılmakta:

"özür dilerim, ama ben bir imparator olmak istemiyorum. bu benim işim değil. ben, kimseyi yenmek veya yönetmek istemiyorum. ben, mümkünse herkese yardım etmeliyim: musevi, musevi olmayan, siyah veya beyaz olana. hepimiz birbirimize yardım etmek isteriz. bu insanlığın getirdiği bir olay. birbirimizin perişanlığıyla değil, mutluluğunu görmek-yaşamak isteriz. birbirimizden nefret etmeyi ve küçük görmeyi de istemeyiz. bu dünyada herkes için bir yer var ve dünya hepimizi geçindirecek kadar zengin. hayat yolu özgür ve mutlu olabilir, ama biz bu yolu kaybettik. hırs insan ruhunu zehirledi,dünyada nefretle dolu barikatlar kurdu, kan dökme ve acının içine sürükledi. hızımızı artırdık ama kendimizi kilitledik. bize zenginliği veren mekanizma, bizi isteklerin içinde bıraktı. bilgimiz bizi alaycı, zekamız sert ve kırıcı yaptı. çok düşündük ama az hissettik. makinelerden çok insanlığa ihtiyacımız var, zekadan çok da iyilik ve kibarlığa. bunlar olmadan hayat vahşi olur ve bizler de kayboluruz. uçak ve radyo bizi daha çok biraraya getirdi. bu buluşlar insanlığın iyiliği, evrensel kardeşliği ve birliği içindi. şimdi bile benim sesim bütün dünyada suçsuz yere hapse atılmış ve işkence görmüşlerden, sistemin kurbanlarına ve ümitsiz insanlara kadar milyonlara ulaşıyor . beni duyanlara sesleniyorum, ümitsizliğe kapılmayın. üzerimizdeki bu acı, insanlığın ilerlemesinden korkanların hırsı yüzündendir. insanların nefreti geçecek, diktatörler ölecek, halktan alınan güç tekrar halka iade edilecektir. insanlar ölmeye devam ettikçe, özgürlük hiçbir zaman yokolmayacak. askerler! kendinizi köleleştiren, küçümseyen, ne yapmanızı ne hissetmenizi söyleyenlere vermeyin. sizi deneyen, sürüymüşsünüz gibi sürenlere, savaş zaiyatı olarak sunanlara karşı koyun. siz makina ya da hayvan değil, insansınız ! insanlığın sevgisini yüreğinizde taşıyorsunuz! nefret etmeyin! sadece sevmeyen ve normal olmayanlar nefret eder. askerler! kölelik için değil özgürlük için savaşın! luka'nın 17. kısmında, tanrı'nın krallığının insanların içinde olduğunu, seçilmiş bir topluluğun değil bütün insanların içinde,arasında olduğunu söylemekte. makineleri ve mutluluğu yaratacak olanlar da bu insanlardır, özgür ve güzel bir hayatı yaratacakları gibi. o durumda, demokrasi adına bu gücü biz kullanalım. hepimiz birleşelim. yeni, gençlere çalışma, yaşlılara güvenlik veren bir düzen için savaşalım. bunların yanında, sertliğin gücü artırdığını söylerler. yalan söylüyorlar! bu sözlerini hiçbir zaman tutmayacaklar. diktatörler kendilerini özgürleştirirken insanları köleleştirirler. şimdi biz sözümüzü tutmak için savaşalım. özgür, sınırları kaldırılmış, açgözlülük, nefret ve şiddetin olmadığı, dünyayı ilerlemeye, insanlığı da mutluluğa götürecek şeyler için savaşalım. askerler, demokrasi adına, hepimiz birleşelim!"

--- spoiler ---

videosu için:

http://www.youtube.com/watch?v=5ivpiwzqcuy

(hiyelkar - 4 Kasım 2007 21:53)

hitler bu filme sandoz gibi pek köpürmüş, pek hiddetlenmiş ama denilir ki portekizden bir kopyasını getirtip izlemeyi de ihmal etmemiş. film hakkında herhangi bir yorum yapmamış olduğundan, bu karikatürü hakkında ne düşündüğünü bilemeyeceğiz.

chaplinin film sonunda yaptığı tirad o kadar tutulmuş ki bu tiradı olup olmadık yerde tekrar etmek zorunda bırakılmış, boncuk boncuk terlemiş.

chaplin ayrıca bu film yüzünden biraz erken öttüğü için pearl harbor a kadar almanyayla pek bir derdi olmayan amerikanın çıkar çevreleri tarafından başı vurulmak istenmiş, komünist yaftası yemiştir.

(otisabi - 6 Nisan 2002 03:34)

yapılmış ilk anti-nazi film olmakla beraber charlie chaplin'in konuştuğu ilk filmdir. böylece chaplin kafam(ız)daki pantomimci imajını da silmiştir.

aynı zamanda 300 sayfadan uzun bir senaryoya sahip ilk filmdir. hatta hynkel'in dünya şeklindeki balonla oynadığı o mükemmel sahnedeki her hareket tam olarak belirlenmiş, senaryonun 3 sayfasını kaplamış, 3 günde çekilmiştir; ki bu da bize charlie chaplin'in mükemmeliyetçiliği hakkında bir fikir verir.

ülkelerin ve kişilerin ismi ise ilginç semboller olarak görülebilir. örneğin:

bacteria (italya): italya bakteri, yani hastalığın^* çıkış yeri olarak nitelendirilmiş.

adenoid hynkel (adolf hitler): ses benzerliklerinin yanı sıra adenoid sözcüğü de önemlidir çünkü "bir enfeksiyon ya da hastalık sonucunda büyüyüp kocaman olabilen" geniz eti anlamına gelmektedir.

(sereia - 10 Aralık 2007 18:32)

"onun bıyığını çalmakla, hitler ister istemez şarlo'nun eline düşmüş oldu". andre bazin

(gnnvry - 10 Ekim 2008 16:23)

film süper de, bu süperliğinin günümüze ulaşmasını çekilen kadar, çekilmeyen bazı sahnelerine de borçlu olduğuna inanıyorum.

şarlo'nun toplama kampında geçirdiği zaman sadece kıytırık 2 adet sahne ile verilmiş. birinde yatakhaneye yatmaya gidiyor(kıytırık dedim ama deli gibi güldüğüm bir sahnedir) diğerinde de kendine gelen mektubu okuyor. sonrasında çekilen tüm nazi almanyası filmlerin odağında toplama kampı varken burada tabiri caizse zart diye geçmesi filme belki de bugünkü saygınlığını kazandırıyor.

önce şunu bir kenara yazalım. film 1940 yılında çekiliyor. yani daha ikinci dünya savaşının başları. toplama kampı mefhumu ise dünya için tam bir muamma. insanlık o kamplarda olan olayların içeriğini öğrenmek için 5 yıl sonraki nürnberg mahkemelerinde açığa çıkan belgeleri-itirafları bekleyecek. yani film çekildiği sırada o kamplarda ne olduğunun bilinmesi veya tahmin edilebilmesi mümkün değil. şarlo da bu işe soyunmuyor zaten ama yine de bu kararının keskinliğini anlamak güç. sonuçta yahudilerin milyonlar halinde toplanarak oralara götürüldüğünü biliyor. hynkel'in dünya balonuyla yaptığı dans senaryoda sayfalarca betimlenmişken, bu toplama kampı mevzusu da son derece çekici bir konu olsa gerek. hem fikir yürütmek için hem de sıradan bir hapisane dahi olsa yaşanan insanlık dışı durumun verilmesi açısından. peki ne yapabilirdi?

orayı bir hapisane gibi tasvir edebilirdi ve film bugünkü bilgilerimiz ışığında zayıf hatta komik duruma düşerdi. bu komik durum şarlo'nun arzuladığı türde bir komiklik değil tabi ki. ya da orada olanları tahmin yoluna gidebilirdi ve orada olan gerçek her tür tahmini aşacağı için bu sefer yine bugünkü perspektifimizden, büyük ihtimalle acınası bir çaba olarak niteleyecektik. ama şarlo o enteresan dehasıyla mıdır nedir hiç dokunmamayı tercih ediyor ve hiç dokunup başka yerlere sapmadığı için finaldeki tirad da hala eşitlik özgürlük adına evrensel bir beyanname olarak gücünü, güncelliğini sürdürmekte.

büyüksün şarlo..

(kontra - 9 Nisan 2009 20:11)

charlie chaplin'in taşşaklarının yerlerde süründüğünün göstergesi olan film. 1940 yılında bu filmi yapmak 6 okka taşşak ister çünkü.

--- spoiler ---

herkes yazmış. ben de en çok selamlaşamamalarına gülüyorum film boyunca hynkel ve napoloni'nin.

--- spoiler ---

(s7evin - 5 Ekim 2009 01:32)

directed by: charlie chaplin
produced by: charlie chaplin
written by: charlie chaplin
starring: charlie chaplin
music by: charlie chaplin

71 yıl olmuş. hiçbir komedi onun yanına bile yaklaşamadı.

(melankomik - 17 Şubat 2011 13:23)

inci sözlük jargonuyla "nasyonel sosyalizmin @2'si"

(black monday - 20 Mart 2011 02:29)

chaplin in müşterisini brahms ın beşinci macar dansı eşliğinde ve tamamen parçanın ritmine uyarak traş eder ve nefis bir sahnedir. hynkelin dünya balonu ile yaptığı dans da yarar.

(odin - 30 Ekim 2000 23:21)

bu filmde ozellikle chaplin in sallamasyon almancasi gülmekten kirip gecirir...

(maplecustom - 6 Ekim 2003 15:47)

charlie chaplin'in katıksız dahi olduğunun ispatı.

(spacetimereality - 22 Kasım 2003 04:04)

franco 1975 de olene kadar ispanyada gosterimi yasak olan film.

(meorca - 22 Kasım 2003 12:21)

napaloni ile kucuk hinki^*nin, malikaneyi gezdirirken ugradiklari berber salonundaki koltuklari fitifiti yukseltip inatlastiklari sahne mukemmeldir.

yapildigi donem(1939-1940) dikkate alındığında insan daha da etkileniyor. öngörü, kara mizah, mangal gibi yurek hepsi birarada.

(bigidi - 24 Mayıs 2004 10:30)

filmde napaloni'yi oynayan jack oakie'nin de hakkını yememek lazımdır. mussolini'nin haldır huldurluğunu, kaba sabalığını, patavatsızlığını ve hödüklüğünü çok iyi oynar.

filmin önemi, halen dahi pek çok filmde komedi unsuru olarak kullanılan kalıpların bu filmde ilk kez kullanılmasıdır. o yüzden film, bugün izlendiğinde bile bir eskilik duygusu vermez. tıpkı potemkin zırhlısı gibi.

(geven - 31 Mayıs 2004 13:26)

bir komedi filmi olmasının yanı sıra, faşizme de karşı bir propaganda filmidir.

--- spoiler ---
filmde; adenoid hynkel adolf hitler’e, benzio napaloni mussolini’ye, marshall herring alman hava kuvvetleri komutanı hermann goering’e, garbitsch ise hitler’in propaganda bakanı joseph goebbels’e göndermede bulunmaktadır. ayrıca filmde adı geçen ülkelerden tomania almanya, italya bacteria ve avusturya ise osterlich adıyla sunulmuştur. osterlich’in istilası kararı ise, 1939’daki savaşa neden olan ve doğu avrupa’ya boyun eğdirme yolundaki axis diktatörlerinin attığı ilk adımın metaforu olarak verilmiştir.
--- spoiler ---

(alyoop - 3 Şubat 2005 22:09)

muhtemelen sinema tarihinin ilk büyük hiciv filmi olmasına rağmen hicvin nasıl yapılacağını en iyi anlatan film. simgeler, kişiler, olaylar o kadar yerli yerindedir ki... ayrıca chaplin'in ilk sesli filmi olmasına rağmen herhangi bir ses senkronizasyonu sorunu yoktur, herşey muhteşemdir. hitler'in sonunun ne olacağını o zamandan böyle net görmek ve balonu patlatmak da ancak chaplin gibi bir dahinin yapabileceği bir şeydir zaten...

(broken semaphore - 2 Mart 2005 23:58)

kumandan, berber dükkaninin önünde askerler
tarafindan asilmak istenen chaplin'e sorar:
- sen aryan degil miydin?
cevap:
- hayir, ben vejetaryenim.

chaplin: 1
fasizm: 0

(dilmen - 31 Ekim 2005 22:27)

filmin yapımı 1937'de, henüz nazizmin büyük bir tehdit olarak görülmediği bir zamanda başlamıştır. charlie chaplin'in öngörüsüne bakın... ne var ki, hitler'in avrupa'yı karıştırması ve fransa'yı işgali sonrası, chaplin haklı olarak biraz yusuflamış ve filmin sonunu değiştirerek ünlü konuşma sahnesini koymuştur (son sahnenin orjinalinde sanırım askerler hep beraber dansediyor). film gösterime girdiğinde hitler tarafından tomanya! ve işgali altındaki tüm ülkelerde yasaklanmıştır. yine de hitler merakını yenemeyip filmi yalnız başına 2 kez izlemiş, hakkında ne gibi bir tepki verdiği bilinememiştir. chaplin bunun üzerine "i'd give anything to know what he thought of it" demiştir.

slapstick taşlama. ancak chaplin gibi bir dahinin altından kalkabileceği, cüret edebileceği bir isyandır bu film.

(axellennox - 30 Haziran 2006 16:02)