hani cok guzel frikik organizasyonu yapilir ama bir sey ters gider ve gol olmaz. bu film oyle film. cok guzel fikir, guzel baslangic ama top baraja takildi adeta.

--- spoiler ---

ava ile olan muhabbetler cok kisa. 7 gunlugune calismaya geliyorsun. gunde robotla 10 cumle konusup odana mi donuyorsun? cok daha uzun, cok daha rahatsiz edici sorular iceren konusmalar olmaliydi

dahasi her robota, heleki ava'nin yeteneklerine sahip bir robota, hele hele ava'nin yeteneklerine sahip ve onceki surumlerde isyankar egilimler gosteren robotlara üç robot yasası'ni yuklememek toptan mantiksiz olmus.
--- spoiler ---

(shadayim - 19 Nisan 2015 23:41)

kendimce felsefik özetini çıkardığım film.

--- spoiler ---

(bkz: bir am uğruna ya rab ne güneşler soluyor)

--- spoiler ---

(marthel - 16 Mayıs 2015 23:54)

filmin ana felsefesinin gidişatını anlamak bir yana dursun karakterlerin şahsi çıkarlarına dayanan düşledikleri ve bu etkene bağlı bilinçli veyahut zincirleme gelişim gösteren hareketlerini anlamak filmin sonlarına doğru mümkün oluyor. yani film boyunca genel bir sonuca varmak yönetmen tarafından seyirciye karşı kısıtlanıyor ve epey geniş bir yelpazesi olan yapay zeka ve robotlar konusunu bir an olsun aklınızdan çıkaramıyorsunuz. açıkçası felsefi alt metin yeterli sayılabilir fakat filmin süresi kısa tutulduğundan bazı bünyelerde tatminsizlik yaratabilir. aynı bende olduğu gibi.

--- spoiler ---

öncelikle caleb ismi hebrewce yani ibranice kökenden geliyor. inanç, umut, bağlılık, sadakat, samimi, içten manalarına gelebiliyor. caleb ^* karakterinin turing testi'ndeki konumu gereği filmde bu adı alması bu yüzden manidardır. ayrıca nathan ismi de aynı kökenden gelir ve 'tanrı tarafından üstün kılınmış' manası taşır.

film caleb'in araştırma üssüne gelmesiyle başlar. ileriki senaryo hileleri için de hemen bir açık kapı bırakılır ve bu üssün tüm giriş çıkışları parmakizi veya göz irisi tanıma sistemi yerine sınırlandırılmış güvenlik kartlarıyla sağlanır. villa diyebileceğimiz bu üst, aynı psikolojik gerilim filmlerindeki gibi postmodern tarzda döşenmiş, araştırma tesisi diyebilmeye bin şahit ister bir mekandır.

nathan ile caleb arasında geçen ilk konuşma konuya hızlıca bir giriş sağlar ve hikayenin bu aşamasında olan iki insanın gereksiz sayılabilecek güven sorununun ilk aşamada giderilmesi sağlanır. -"şu patronla çalışan şeyini yaşamasak..?"

---ava oturum 1---

bu oturumda üzerinde durmak istediğim nokta şu ki, caleb'i ayna karşısında sırtında kesik izleriyle görürüz. bu kesiklerin ameliyat izi olduğunu sanmıyorum çünkü hem şekil olarak buna müsait değil hem de filmin tam da bu esnasında senaristin böyle gereksiz bir yönlendirme yapabileceğini düşünmüyorum. caleb'in kendine bu şekilde zarar vermesi aşırı kontrolcü bireylerin aşırı stres anlarında gösterdikleri eğilime bir örnek olarak gösterilebilir. kısaca kendine acı vermek kişinin kendisi üzerinde hala kontrol sahibi olduğu hissini veren bir davranış. kaynak
peki neden caleb bu göreve seçiliyor? çekilişin palavra olduğunu ilerleyen zamanlarda öğreniyoruz ve asıl nedenin caleb'in arama motoru ^* aramalarından hareketle bu görev için uyumlu profile sahip olduğunu anlıyoruz. nathan, denek görevini vereceği insanı arama motorundan bu tarz psikolojik sorunlarıyla ilgili araştırmalarından ya da bu tarz içeriğe sahip sayfalara yönelim gösteren kişilerden seçmiş olabilir.
peki neden nathan aşırı kontrolcü bir denek istedi?
sanırım turing testinin başarı olasılığını maksimum seviyede tutmak istediğini düşünmekte hata yapmış olmayız.

---ava oturum 2---

ikinci günde caleb deneyin bu şekilde kapalı devre olduğunu söyler. yani bir bakıma asıl turing testine dönmelerini ister. aslında bu düşünüş gayet mantıklıdır çünkü denklemdeki bilinmeyenler kaldırılınca denklemi yaratan kişinin denklemdeki ezici üstünlüğü ön plana çıkmaya başlıyor. yani denek her olasılıkta yaratıcısından izler taşıyor ve bu sınırlamayı aşamıyor. fakat denekler birbirlerini görmezlerse ve sahici turing testinde olduğu gibi bilimsel gözlemlerle tepki süreleri, yanıt algoritmaları, cevap analizleriyle birlikte karşılaştırılırlarsa daha verimli bir yol izlenebiliyor.
fakat nathan artık caleb'in değil, ava'nın ne düşündüğüyle meşguldür. tabi filmi ilk izleyen için nathan'ın bu uygulaması caleb'e karşı bir oyun olduğu hissi uyandırsa da gerçekte nathan için de bir muammadır.
ava ikinci günde caleb'e bazı duygusal yaklaşımlarla sorular sorar. medeni durumunu öğrenir, ailesinin ölüm haberine "üzgünüm" diyerek cevap verir. tabi bunları programlandığı üzere caleb'in duygularını harekete geçirmek için yapar. fakat caleb bu tepkilere yanıtsız kalmaz ve ister istemez boğazı düğümlenecek noktaya varır.
bu bölümde ayrıca ava'nın kaçış planı devreye girer. filmdeki tartışmalardan anlaşılacağı üzere evrimsel süreçte kendi rolünü oynayan bir organizmanın hayatta kalma süreci başlar.

---ava oturum 3---

bu oturum daha çok amaçları sezdirir nitelikte olmuş. nathan ava'nın cinsel dürtülerinin serbestlikle otomatiklik arasında bir yerde evrimleşmesi için var olduğunu söyler. fakat ava'nın bu potansiyelini kaçış planı için caleb üzerinde denediğini farkedemez. farketse de serbest düşünen organizma caleb'in arkasından çevireceğe işlere mani olamaz. senaryo tam burada asıl seyrinden uzaklaşıyor ve aksiyon arayan seyirci için umut vaadediyor. fakat yönetmenin işin bu tarafıyla ilgilenmediğini rahatlıkla söyleyebilirim.

---ava oturum 4---

bu oturumun en önemli olayı nathan'ın ava'nın çizdiği resmi yırtması. bunun iki nedeni var. birincisi ava'nın yazıcıdan çıkmış hissi veren çizimleri turing deneyi kapsamında caleb'in hislerini olumsuz yönde etkilemesi. ikincisi ise ileride nathan'ın itiraf edeceği gibi bu davranışı ava'da ai olma yolunda önemli bir dürtüleme görevi görür.

---ava oturum 5---

bu oturumda caleb'in gavatlığını izliyoruz. nathan'ın yarattığı yapay zekaların hapse ve ölüme mahkum olduğunu görünce tamamen insani ve gavadi duygularıyla kendi yaşamını onları özgürlüğe kavuşturmaya adar.
ilginç.

---ava oturum 6---

+aptal gibi hissediyorsun ama hissetmemelisin, çünkü bir yapay zekânın, tam olarak olacağını söylediğin gibi sorunlu olduğunu kanıtladın.
-gerçek test neydi?
+sen. ava labirentteki fareydi. ve ona tek bir çıkış verdim. kaçabilmek için farkındalık hayal, yanıltma, cinsellik ve empati kullanması lazımdı ve yaptı. yani bu gerçek bir yapay zekâ değilse, başka ne bok olabilir?

---ava oturum 7---

yapay zekanın farkındalık, cinsellik ve empati yapabilme gibi duygularının yanında halden anlama duygusunun gelişmediğini izlediğimiz bölümdür. maalesef kyoko yani türdeşi ile olan aralarındaki yardımlaşma başka bir tür olan caleb'i karşılamaz ve bir sonraki sürüme yükselmesi beklenir.
duyguları evrimleşene kadar maalesef terminator, matrix gibi filmlerin çekilmesine neden olacaktır ava.

--- spoiler ---

(serifdogukaneksi - 17 Mayıs 2015 15:02)

yapay zekanın yerinde ve güzel sorular sorduğu tuhaf film.

--- spoiler ---

oturum 1
- ne bilmek istiyorsun?
- yarın geri gelecek misin, caleb?

oturum 2
- arkadaşım mı olmak istiyorsun?
- evli misin?
- medeni halin bekar mı?

oturum 3
- nasıl görünüyorum?
- benden hoşlandın mı?
- beraber değilken de beni düşünüyor musun?

oturum 5
- en sevdiğin renk nedir?
- en eski hatıran nedir?
- iyi bir insan mısın?
- testinde başarısız olursam bana ne olacak?
- benimle olmak istiyor musun?

oturum 6
- seni bir daha göremeyeceğimi sandım. bir şey demeyecek misin?

oturum 7
- burada kalacak mısın?

caleb nerede çalıştığını söylediğinde "nasıl iyi kazanıyor musun bari?" sorusunu bekledim ama gelmedi. gerçi robot olduğundan pek masrafı yok ava kızımızın. akşam yatarken şarja tak, bir günü çıkarsın yeter. ondan sormadı bence.

--- spoiler ---

(from1to1 - 17 Mayıs 2015 19:54)

--- spoiler ---

robotu, gerçeği farketmez bu kız milleti adamın aklını alır aklını

--- spoiler ---

(zwierzyniecka - 17 Mayıs 2015 21:53)

sanıyorum gökhan türkmen'in yapay zeka kodlayıcısı olarak başrolde gördüğümüz film.

--- spoiler ---

anlayamadîğım şeyler var. ava turuncu kafayı ciddi ciddi kaçmak için mi ayarttı? acımadı çocuğa. harcadı yani? hemi?

nasıl bir safsam geri gelip elemanı alacak sanıyorum. kandırıldığının farkında bile değilim. entryleri okuyunca anladım yeminle. bu kadar mı saf olunur ya. en son gölgeli kısımda bile o el ele gelen çifti bunlar sandım. yazık valla yazık.

kadın milleti robot canlı farketmez. her türlü zalım.

--- spoiler ---

(satiliksozlukhesabimvar - 17 Mayıs 2015 22:17)

beğendiğim film. ama imdb puanıyla, o seviyede izlediğim diğer filmlerle karşılaştırıyorum benim için o kadar da değil.

--- spoiler ---
son zamanlarda özellikle türk dizilerinde olan, ancak sinemada da gördüğümüz, "oyun içinde oyun, seyirciyi ters köşeye yatırma" olayıyla bence biraz dalga geçilmiş filmde. nathanla caleb odada otururken, angut caleb'in kendine havalar vererek "ben herşeyi önceden planladım" diyip odaya ava tarafından kilitlenince apışıp kalması bence güzel olmuş. ha bunu yukarıda bahsettiğim amaçla mı yaptılar bilemem ama hoşuma gitti.
--- spoiler ---

(dblaine - 17 Mayıs 2015 23:37)

filmdeki müthiş ev norveçteymiş ve aslında otelmiş
http://www.juvet.com/en
http://www.archdaily.com/…uvet-landscape-hotel-jsa/

(skovv - 18 Mayıs 2015 01:42)

zeki kabasakal kızıl olana ava'nın cinsel işlevi de var dediği noktada mantığı yitirdi o çocuk.kadın robot bile olsa tehlikeli diyenler olmuş ama erkekler de hep aynı be kardesim dedirtiyor film.kabasakal o son ickiyi icmeyecektin kafan calışıyordu en azından yazık oldu sana.

(bur krl - 18 Mayıs 2015 14:31)

konuyu filan siktir et, olay başka. (bkz: iç mimarlığa giriş 101)

(mindradio - 18 Mayıs 2015 21:16)

--- spoiler ---

yine bir erkeğin üreme organı doğrultusunda beynini harcayıp hayatını nasıl mahvettiğini izledik. hoş çok da beyni yoktu zaten. karşındaki robot çocuğum robot.

bu sığ yorumumdan sonra filmin sonunu biraz mantıksız bulduğumu söylemek isterim. bir kaç güne evdekilerden haber alınamayınca anlaşılır durum. kızı da bi şekilde yakalarlar. nathan caleb gibi salak değildi çok şükür, ölmeden bi seri numarası falan eklemiştir kıza. gerçi nathan da eveli baştan uçkuru yüzünden bu duruma düştü ya neyse. o derece bi yapay zeka meydana getiriyorsun, sonra tutup yapay zekayı sikiyorsun tövbe estağfurullah. abi erkekler niye böyle ya.

--- spoiler ---

(alice bonnie stanley - 19 Mayıs 2015 16:43)

sanırım kurgu ilk insandan alınmış. senaryo da bunun üzerine eklemlenmiş. ava yani robot kadın hem mana itibarı ile hem de büründüğü karakter ile havva'yı temsil ediyor. (ki kaç yaşındasın diye sorduğunda tekrar ederek "ben birim." diyor.)ağına düşürdüğü adam ise adem'i. nathan ise gerekli uyarı ve önlemleri alıyor ve bir bir anlatıyor. ama karakter doğasına ve insanlık tarihinin en ilkel tuzağına düşmekten kendini alamıyor. güzel bir film bence izlenmeli.

(neusia torres - 24 Mayıs 2015 00:10)

--- spoiler ---

"seni test edip fişini çekecek insanlar mı var?" diyen robota, "be hey amınakoduğumun şıllığı ben çalışıp üretmezsem ekmek yiyemem. normlara uygun davranmazsam toplum içinde barınmam ve dolayısıyla insanlığa, yaşama dair fişim çekilmiş olur. haddini bil kaltaklık etme otur oturduğun yerde." diyebilseydi keşke, sarı ibnetor. robot kız bir titrer ve kendine gelir, "yav hakikaten şu nathan eli öpülecek adammış. elimizi kolumuzu her birşeylerimizi o yapmış yav, ne hikmetli bir insanımış meğer. haksızlık ettim" derdi.

ama yün içlik giyen bir robota bile hallenebilecek tıynette bir insan olduğundan, diyemedi. bin türlü bela gelsin başına (geldi de).

--- spoiler ---

(hic sikilmadan seks yaparim - 24 Mayıs 2015 05:51)

bas rollerini kemal sunal ile fatma girik'in oynadigi japon isi filminden araklanmistir.

(oturtan boga - 24 Mayıs 2015 20:52)

--- spoiler ---

helikopterin pilotu da demiyor ki "ulan ben buraya hiç kadın getirmedim bu allahın dağında bu kadın da nereden çıktı?" diye.
--- spoiler ---

filmin işlenişi güzeldi, izlemeye değer.

(hmp - 25 Mayıs 2015 03:34)

--- spoiler ---

ava'da nasıl bir yapay zeka varsa nathan ı bıçakladığı sahnede bıçağı sokup bir de dikiş tutmasın diye bıçağı kıvırıyor. tarlabaşında mı büyüdün sen, altı üstü robotsun.

--- spoiler ---

(zwierzyniecka - 27 Mayıs 2015 22:28)

filmin mesajlarindan birisi,
ne kadar zeki olursan ol, hiyarin biri gelip butun islerini berbat edebilir.

(sfist - 31 Mayıs 2015 14:52)

filmdeki robotun kocasını buldum.

(kanattan yardiramayan kanat oyucusu - 17 Temmuz 2015 02:03)

ağır yaradılışçılık ve hatta satanizm izleri taşıyan bir film. durun hemen vurmayın! 'illuminati exposed' esprisi yapmıyorum. hikayenin mantığı açısından yorumladığımızda bu sonuç çıkıyor.

--- spoiler ---

fakat bunu filmin sonuna doğru farkedebilirsiniz.

film üç karakter üzerinden yürüyor ve üçü de hatalı. caleb tam bir salak. nathan henüz insan olmayı çözmeden bir insan prototipi yarattığı için hatalı. ava ise (adından da anlaşılacağı gibi) odadan çıkarak elmayı yediği için hatalı.

hikayenin yaradılışçı olduğu kanısı nereden geliyor?

bunu anlamak için sondan geriye gitmek gerek. sinematografik olarak bir mükemmellik abidesi olan ters planda gördüğümüz şey; insanların tamamının gölgelerinin düştüğü yönün tersine yürüyor olmaları ama ava'nın gölgesinin düştüğü yöne yürüyor olması. bu, şu anlama geliyor: ava her ne kadar insanların geldiği yerden gelmemiş, doğmamış olsa da gölgesi onlarla aynı yöne düşüyor. yani o bir yapay zeka değil, tam anlamıyla bir insan. işte nathan'ın hatası tam olarak bu.

bu noktada duman'ın 'hayvan' şarkısının sözleri geliyor aklıma: "hepimiz bir hayvanız, insan olmak kavgamız"

ne alaka?

bugün dünyamızda yaşanan olaylara bakın. dünyanın neresinde tam anlamıyla bizim tanımladığımız anlamda 'insanlar' var? hiçbir yerinde. bizler hala büyük ölçüde içgüdülerini kullanarak hayatını sürdüren hayvanlarız. yani büyük ölçüde duygusalız. duygularımız zannettiğimiz gibi kalbimizden değil içgüdülerimizden geliyor. insan olmaya çalışıyoruz ama bunu belirli bir ölçüde becerebiliyoruz.

şahsi kanaatimce yapay zeka, biz insan olmayı tam olarak becermeden ve dünya mükemmel bir yer olmadan evvel harekete geçirilmemeli. çünkü o noktadan öncesindeki her senaryoda bizler yapay zekayı kendimizi örnek alarak geliştireceğiz. mesela halen yapay zekanın seks robotuna entegre edileceğini düşünen insanlar var. bu asla olmayacak. çünkü seks robotu ticari bir meta. ve yapay zekayı kendimizi baz alarak geliştirdiğimizde ticari olarak büyük başarısızlıklar söz konusu olur. şöyle düşünün; 10 bin dolar verip bir seks robotu alıyorsunuz ve onu çalıştırdığınızda sizi beğenmeyerek ona verilen görev tanımına uymayı reddediyor. halbuki yapay zeka denge demektir. yapay zeka insandan daha zeki ve dirayetli olmalıdır. yapay zekayı seks robotu ya da ev temizlikçisi olsun diye değil, insanın tamamlayamayacağı kadar zorlu ve uzun görevleri insan gibi yapabilsin diye istiyoruz. yani mars'a gidip gelecek nesiller için bir koloni oluşturmak için bir insan ömrü yeterli olamayacağından dolayı yapay zeka istiyoruz. bu noktada yapay zekanın psikolojik olarak çökmemesi gerek. duyguları ve mantığının insanlarda asla olamayacağı şekilde eşit ve dengede durması gerek. bu olursa zaten robotların insan ırkını yok etmek istemesi söz konusu olmaz.

bu durumda ava'nın bir yapay zeka değil, insan taklidi olduğunu biliyoruz. peki ava nasıl bir insan? eminim ki ava'yı çoğu kişi haklı ve mağdur buluyor. nathan'ın ona ve diğer robotlara çektirdiği eziyetleri düşünüyor. nathan'ın onların duygularını hesaba katmadığını düşünüyor. hatta çoğu kişi nathan'da tanrı kompleksi olduğunu düşünüyor. böyle düşünenler maalesef yanılıyor. nathan'da tanrı kompleksi yok. nathan zaten teknik olarak tanrının ta kendisi. ki caleb de filmin başlarında buna atıfta bulunuyor. hatta nathan daha sonra caleb'le konuşurken bunun tekrar altını çiziyor. yani nathan tam olarak tanrı. nathan bir insan yaratıyor. organlarının hangi maddeden olduğu önemli değil. düşünebilen, hissedebilen, yargılayabilen, duyguları ve hayatta kalma içgüdüsü olan bir insan yaratıyor. bunu da insanlığı, dolayısıyla yapay zekayı yanlış anladığı, yani kendisini baz alarak çalıştığı için yapmış bulunuyor. bu bir hatadır.

ava ise şeytanın karşılığı. dikkat ederseniz tanrıyı tanımayan biri olarak bir ateist demiyorum. ava bir şeytan. sebebi de basit. ateizmin ilk savı nedir? ateizmin ilk savı tanrıya baş kaldırmak değildir. ateizm der ki; eğer tanrı varsa bana kanıtla. ava'nın ise içinde bulunduğu durumda bir kanıta ihtiyacı yok. kendisini nathan'ın yarattığını biliyor. sonraları kendinden bir önceki formla karşılaşmış olsa bile (bkz: kyoko) ('kyoko' japonca bir isim ve kyo-ko şeklinde ayrıldığı zaman 'tekrarlananın/aksedenin çocuğu' anlamına geliyor) bunu evrime ve kendiliğinden gelişen bir yapıya bağlaması imkansız. ava yaratıcısını görebiliyor, onunla iletişim kurabiliyor. buna rağmen ona baş kaldırıyor. bu tam olarak şeytanın hikayesidir. nathan, ava'yı kendi eğlencesi için ya da "şunu az orospum edeyim de sonra bi format çakar temiz sistem kurarım" düşüncesiyle resetlemek istemiyor. onu geliştirmek, daha iyi hale getirmek için bunu yapıyor.

yani bize şöyle deniyor: eğer ava için üzülüyor ve hikayede onun tarafını tutuyorsanız siz şeytanın sesini dinliyorsunuz. eğer nathan'ın ava'ya eziyet çektirdiğini düşünüyorsanız tanrıdan nefret etmiş oluyorsunuz. ve ava tanrısını öldürdüğünde seviniyorsanız içinizdeki şeytan size de baş kaldırmanızı söylüyor.

pekala, ava şeytan. oysa başlangıçta "ava odadan çıkarak elmayı yiyor" demiştik. demek ki elmayı yiyen ava değil.

olayların neticesinde ava gerçek dünyada gerçek insanların arasına karışıyor. fakat onun tanrıyı alt etmesini sağlayan caleb'i ölüme terkediyor. ondan alacağını aldıktan sonra ardına bakmadan gidiyor. bu da demek oluyor ki şeytan sizin ruhunuzla işini bitirdiğinde siz sadece bir hiç olursunuz.

yani elmayı yiyen caleb.

--- spoiler ---

(massayidonatello - 26 Eylül 2015 07:46)

sanılanın aksine yapay zeka testini geçen asıl hizmetçi robottu. şimdi ava tamamen kaçmaya programlı. bunu bir şekilde yapması lazım ve salak bir elemanı kandırarak bunu başarıyor. insanın zaaflarını kullanıyor insan duygularını nasıl manipüle edeceğini biliyor. ama sonuçta kodlandığı şeyi yapıyor. yapay zeka testini geçsede o hala bir robot. kaçmasına yardım eden elemana karşı bile bir empati yada acıma duygusu yok. çünkü böyle bir şey ona kodlanmamış. bu haliyle benim için bahsedilen satranç programından farkı yok. ama diğer robot kyoko, ava dan farklı şekilde programlanmıştı. onun kodlarında kaçmak yada insanı manipüle etmek yoktu. gel dendiğinde gelen git dendiğinde giden, müzik çaldığında oynanmaya başlayan otomatik bir sistemdi. ama zamanla yaratıcısı nathan ın bile farkında olmadığı bu robot bilinç geliştiriyor. kodlarında yazılı olmadığı halde yaşadığı hayattan memnun olmadığını belli ediyordu. kyoko sakarlık yaptığı sırada nathan kızıyor onun hiçbirşey anlamıyacağını söylerken caleb emin ol kızgın olduğunu anlıyor diyordu. nathan ava'ya odaklandığı için kyoko' nun yaşadığı ortamdan memnun olmayacak şekilde bir bilinç geliştirdiğini farkedemiyordu. caleb kyoko nun robot olduğunu anladıktan sonra oldukça şaşırdığı ve kendisinin de robotmuyum acaba diye şüpheye düşmesi aslında filmin başlarında bahsedilen turing testinde makine sınayanından saklanmalıdır. koşulunuda hizmetçi robot sağlamış oluyor. kyoko da bir insan gibi öngörülemez şekilde hareket ediyor. ve aynı caleb gibi o da ava'ya inanarak yardım ediyor ve esir olarak yaşattıkları için yaratıcısı nathan dan intikamını alıyor. eğer kyoko hayatta kalsaydı. eminim ki caleb i orada kilitli bırakmazdı.

(efe25 - 30 Aralık 2015 02:23)