eserdeki en sevdiğim diyalog..

--- spoiler ---
ikinci kaptan : sadece hayvani içgüdüleriyle size saldrıran alelade bir balinayla aranızda kişisel bi olay olduğunu nasıl iddia edersiniz. bu balinanın yağı norfolk pazarında 5 para etmez. bu kadar adamın hayatını bir saçmalık uğruna riske atmayın.

ahab: bu balina beni küçük düşürdü. onurumla oynadı. bunu her kim yaparsa onu bulurum. gerekirse gökteki aya bile giderim.
--- spoiler ---

(reginleif - 8 Ekim 2010 17:37)

bu romandaki starbuck karakteri hem bildiğimiz kahveci starbucks'a hem de battlestar galactica'nın starbuck'ına isim babalığı yapmıştır.

(ventolin - 6 Mart 2011 00:38)

" - sana dedim degil mi? bak gorursun. bu kuzey balinasinin kellesi biraz sonra guney balinasinin kellesinin yanina asilacak.

flask ın soyledigi gibi oldu. ispertmecetin basinin agirligi ile yan yatmis pequod, boylece yeniden dengeyi buldu ama, bunlarin agirligiyla da kipirdayamaz hale geldi. bir yaniniza lockenin basini yuklediniz mi ondan yana egilirsiniz. sonra kantin basini obur yaniniza yuklerseniz dengeyi bulursunuz. bulursunuz ama kafayi da usutursunuz. bazi insanlarin kafasi bu yuzden bozuktur. durmadan duzeltmek gerekir. be hey saskalozlar! atin o zirvalari kafanizdan da, rahat rahat yuzun hayat denizinde."

(kermith - 13 Ocak 2004 23:48)

cevirilerde, genelde tam metin tercih edilir. ama bu eser sanirim bir istisna. "yeni baslayanlar icin balinacilik" konseptinde yazili onlarca sayfayi atlarsaniz (ki bunlar eserin neredeyse yarisindan fazlasini tutmaktadir) bence dunyanin en guzel romanlarindan birini zevkle okuma serefine erisirsiniz. sanirim ilk basildiginda sadece 11 adet satilmasina yol acanlar da bu sayfalardir.

(kermith - 13 Ocak 2004 23:49)

herman melville belli ki muzır biri. çıtı pıtı, elini kolunu sallamadan duramayan, tezcanlı, daima genç ve elbette nüktedan bir adam gibi canlandırıyorum onu gözümde; hoş, bakımlı robinson görselleri beni yalanlıyor ama yine de eserinde, bu özelliğine dair sayısız örnek bulunabilir ve bunlar günümüzde bizlere pek komik ya da incelikli gelmeyebilir, şunlar hariç:

"balinanın yalnız püskürtme deliğinden soluduğunu söyledik... bundan başka, solunum borusunun püskürtme borusuna açıldığı bu uzun kanalda, büyük erie kanalında olduğu gibi, havayı aşağıda tutmak ve suları yukarı çıkarmak için açılıp kapanan kapaklar bulunduğundan, balinada ses diye bir şey yoktur. zaman zaman çıkardığı o garip seslere de burnundan konuşma derseniz balinayı horlamış olursunuz. hem balinanın söyleyecek nesi olabilir? ben, derinliği olan hiçbir varlık görmedim ki, bu dünyaya söyleyecek bir sözü olsun. geçimini sağlamak için birkaç söz kekelemek zorunda kalır olsa olsa. ne mutlu ona ki, dünya duyuverir sesini."

sığız, çenemiz durmak bilmezken derinlikli bir böbürlenme bile dikkatinizi çekmiyor. bunu da oku, konuşmadan.

"bana kalırsa bu püskürtü bir sisten başka bir şey değildir. böyle düşünmem için birçok neden var. bunlardan biri de, ispermeçet balinasının heybeti ve yüceliğiyle ilgilidir. ispermeçet balinası, başkalığı, derinliği olan bir yaratıktır. sığ sularda, kıyılara yakın yerlerde bulunmaması da bunu açıkça gösterir. oysa tüm öteki balinalar, kıyılara yakın bu sığ yerlere giderler zaman zaman. güney balinasi hem ağırbaşlı hem de derin bir yaratıktır. ve ben şuna inanıyorum ki, tüm ağırbaşlı ve derin yaratıkların -örneğin platon'un, pyrron'un, şeytan'ın, jüpiter'in, dante'nin ve bunlara benzerlerin- başlarından belli belirsiz bir buğu çıkar düşüncelere daldıkları sırada. bir gün, 'sonsuzluk' konusu üstüne küçük bir deneme yazıyordum. önüme bir ayna koymak esti aklıma. biraz sonra baktım ki, başımın üstündeki havada, garip garip kıvrılmalar ve dalgalanmalar var. ağustosun öğle sıcağında, damı incecik kaplamalı bir tavan arasında, altı bardak kaynar çaydan sonra, derin düşüncelere daldığım zaman, saçlarımın hep ıslak olması, yukarıda ileri sürdüğüm düşünceyi destekliyor bana kalırsa."

engin okyanusların ele gelmez ejderhası ispermeçet balinası kolay kolay pes etmez, ölmez de kaçar, kaçar da başka bir balinacının ağzına düşen bir armut olursa, başı bağlı balıkla başıboş balığı birbirinden ayırarak uzlaşmazlıkları çözsün diye, kısa ve özlü anlatımın ustası amerikalılar, iki maddelik bir yasayla meseleyi özde olmasa da sözde çerçevelemişler:

- başı bağlı balina bağlayanın malıdır
- başıboş balina, ilk kimin eline geçerse onun malıdır.

yasayı incik cıncık etmek de melville'e düşmüş. bu son sözler de bana, küçük bir ihtimal de sana:

"... başı bağlı balıklarla ilgili kuralın bir hayli geniş bir alanda uygulandığını görüyoruz. ama başıboş balık kuralı bundan da geniş bir alanda uygulanıyor; tüm uluslar, tüm dünya uyguluyor bu kuralı.

1492 yılında amerika başıboş bir balık değil miydi? kolomb, kral ve kraliçesi hesabına, bu balinanın püskürtme deliğine flama yerine ispanyol bayrağını dikmedi mi? peki, rus çarı için polonya neydi? türkler için yunanistan neydi? ingiltere için hindistan neydi? amerika birleşik devletleri için eninde sonunda meksika ne olacak? başıboş birer balık bunların hepsi.

insan hakları da, özgürlük de başıboş birer balık değil de nedir? tüm insanların kafaları da düşünceleri de başıboş birer balık değil de nedir? bunlara dinsel bir inançla bağlanmak ilkesi, başıboş bir balık değil de nedir? sağdan soldan söz aşıran gösteriş meraklısı kelime cambazları için fikir adamlarının düşünceleri, birer başıboş balık değil de nedir? ve sen ey okuyucu, hem başı bağlı hem başıboş bir balık değilsin de nesin?"

(nirvana - 5 Temmuz 2014 01:08)

pequod adli gemide, kaptan ahab’in ofkesinin ve kininin vucut bulmus hali olan moby dick’in pesinde gecen roman. don quijote gibi, kisaltilmis versiyonlarinin cocuk edebiyatinda da yer aldigi moby dick, belirtiler adli baslangiciyla basli basina etkileyicidir aslinda. yazarin gencliginde balina gemilerinde calismis olmasindan kaynaklanan gercekcilik romanda kendini hissettirir. oyle ki kendinizi balinalarla, ispermecet yagiyla, avlama teknikleri ya da halatlarla ilgili bolumleri ayrintisiyla okurken bulabilirsiniz.
moby dick, kaptan ahab icin seytanin ta kendisidir, kotulugun kisilestirilmis halidir. romanin sonunda, moby dick’in gemiyi ve tum avcilari yok ettigi dusunulurse; hirsin insanin kendini yok etmesine yol acacagini ya da kotulugun yeryuzunden asla silinemeyecegini dusunerek bitirebilirsiniz kitabi.

(jellicle - 27 Haziran 2004 13:03)

yaklasık 10 dakika once kasa adlı yarısma programında yasanan bir diyaloga konu olan kitap:

kenan ışık: herman melville'in moby dick isimli romanında konu edilen hayvan hangisidir?
yarısmacı hatun: ördek.

(nick belane - 22 Eylül 2004 23:46)

"ahab'ın ihmal ettiği birşey daha vardı. büyük heyecan anlarında insan bütün aşağılık hesapları küçümser; ama bu heyecan anları geçicidir. 'insanın sürekli davranışı çıkarını düşünmektir' diyordu ahab. gerçi beyaz balina vahşi tayfalarımın yüreklerini sardı, yırıtıcı taraflarını okşadı, içlerine bir kahramanlık tohumu attı. ama keyif için avlayacakları moby dick'in yanında yanında, onların gündelik iştahlarını besleyecek şeyler de lazım. ortaçağın haçlı seferleri'ndeki gibi yüce kahtamanlar bile kudüs'ü almak için düştükleri binlerce fersah yolları aşarken boş durmuyorlardı. bir yandan da çalıyor, çırpıyor, yan kesicilik ediyor, din uğruna türlü talanlara girişiyorlardı. iş sadece kudüs'ü almaya kalsaydı, birçokları asıl gayeleri olan bu romantik işten bıkıp vazgeçerlerdi. bu adamların elinden para kazanma umudunu almamalıyım. evet, para kazanma umutları olmalı"

(gari - 19 Kasım 2005 00:33)

gerçek bir nefret ve kin hikayesi, dev albino balina moby dick ve kaptan ahab arasındaki mücadele, en iyi yazılmış romanlardan kabul edilir, yazar melville, denizciliğin verdiği deneyimle hiçbir ayrıntıyı atlamamıştır, bir bakıma balina el kitabıdır, yeri gelir balinalarla ilgili resimleri, balina avının inceliklerini bile anlatır. yazdığı konu hakkında çok fazla bilgi sahibi bir yazarın çok başarılı romanı. giriş cümlesi çok ünlüdür:
-call me ismael.

(eowyn - 27 Ocak 2000 01:22)

romanda moby dick kötülüğün simgesi olmasına karşın yaşam mücadelesindeki bir balinadan başka birşey değildir aslında. kötü olan tek bacaklı korkunç kaptan ahab'tır.

(saruman - 27 Ocak 2000 03:13)