(bkz: bir karakter yaratmak)

(sebze - 7 Ekim 2007 23:33)

istanbul'daki sahaflarda aylardır bulamadığım, girdiğim her dükkanda aslında bu kitabı soran çok kişinin olduğunu öğrendiğim ve nihayet alkım'da tiyatro rafında görüp kucakladığım kitaptır kendisi. gerçi ben ikinci elini arıyordum ama olsun, bu da bir şeydir.

(dedi birileri - 11 Mart 2011 02:27)

suat taşer tarafından çok fazla devrik ve anlamsız cümleyle türkçe' ye çevrilmiş olmasına rağmen tiyatrocuyum diyenin bırak okumayı ezbere bilmesi gereken yol göstericidir.

(alessandra - 13 Ekim 2011 23:43)

iyidir güzeldir de türkçe'ye kötü çevrilmiştir be. tiyatrodan bir şekilde yolu geçmiş herkesin kıyıda köşede bulundurduğu eserdir aynı zamanda.

(bert olbir - 22 Temmuz 2012 00:44)

stanislavski nin oyuncu yetistirme klavuzlarindan biri...tek tip oyuncu uretimine yol acsada fazlaca da bir kaynak yoktur muadili olaraktan ...hakkini yememek lazim adam kafa patlatmis ve tecrubelerini insanlara acmistrir.

(turnusol - 22 Temmuz 2003 16:19)

(bkz: bir çocuk ağlıyor)
(bkz: bir apaçi ağlıyor)

(stalingrad gecilmez - 6 Kasım 2013 13:02)

stanislavski'nin tiyatroyla ilgilenenler için yazdığı, okuması zor lakin kavraması kolay kitabı. en basit şekliyle tiyatro yapmak isteyenler için şöyle der;

tiyatronun asıl amacını yerine getirmek için sürekli çabalamak gerek. bunun için bir oyundaki rolün insan ruhunun hayatını yaratmanız ve bu hayata, estetik ve teatral bir formda fiziksel beden sunmanız gerekir. gerçek tiyatrocunun ideali, bu sözcüklerde saklıdır.

(welcome to the oc - 26 Nisan 2018 15:38)

oyunculuk ile ilgilenen herkesin okuması gereken ancak öğrettiği yöntemlerin uygulanmasında sakıncalar bulunan kitaptır.

kitabın çıkışı bir tiyatro yönetmeni olan konstantin stanislavski ve bir arkadaşının konuşmasına dayanır. klişe kalıplardan ve hissetmeden yapılan oyunculuktan bıkan bu iki kişi oturup yeni bir oyunculuk metodu oluşturmaya karar verirler. sahnede yapılan oyunculuğun gerçeğe yaklaşması için aktörün içsel bir yaratım yapması gerektiğine inandıklarından oyuncunun kendi deneyimlerinden, bilinçaltından ve imgesel kaynaklarından faydalanması gerektiğini savunurlar.

stanislavski yazarken bir ders kitabı gibi yazarsa okuyucuyu sıkacağını düşündüğünden olsa gerek bir roman şeklinde yazmıştır. kendisini de tiyatro yönetmeni tortsov olarak kitaba dahil etmiştir. böylece söyleyeceklerini birinci ağızdan söyleyebilmiştir. yazar kitapta farklı kişisel özelliklere sahip kursiyerler sayesinde de bize acemi oyuncuları ve onların yaptıkları hataları inceleme fırsatı vermiştir. örneğin oyuncuların sıkça yaptığı geç kalma durumunu ve sonuçlarını irdeleyerek oyunculara sahne dışında nasıl davranmaları gerektiğiyle ilgili öğüt vermiştir. ayrıca deneyimsiz bir aktörün sahne dışında başına gelebilecek sıkıntıları ve çözümlerini de yazdığı için oyunculuğa yeni başlayan kişiler için de bir cesaret noktası oluşturmuştur.

acemi oyunculuk hakkında söyledikleri önemli aslında. çünkü ilk piyese hazırlanırken tortsov oyunculara herhangi bir şey öğretmeden sahneye çıkmalarını söylüyor. böylece amatör bir oyuncunun role hazırlanırken nasıl kaybolabildiğini, kontrolünü kısa sürede nasıl kaybedebildiğini öğreniyoruz. bu noktada stanislavski ileride düzelteceği problemlerin nasıl oluştuğunu da gösteriyor.

ilk piyes sahnelenip asıl eğitime başlandığındaysa işler okuyucu için biraz karışıyor. çünkü anlatılan konular genelde bilinçaltına yönelik kavramsal konular olduğu için hazmetmesi biraz zor. ancak yazar her anlattığı şeyi kitaptaki öğrencilere uygulattığı için anlaşılması daha da kolaylaşıyor. oyunculuğun hem teorik hem pratik kısmını görebiliyoruz böylece.

stanislavski'nin bu süreçte anlattığı oyunculuk tarzı kısaca anlatmak gerekirse oyuncunun yaratacağı psikolojik temele dayanıyor. oyuncunun sahnelenecek metni üstün amaca giden küçük küçük parçalara bölmesi ve her parçanın aynı yöne gitmesi gerekiyor. daha sonra kendi psikolojik durumunu bölünen her parçaya uygun hale getirmesi isteniyor. bunu yaparken de geçmiş deneyimlerinden onlar da yoksa hayal dünyasından faydalanıyor.

kitapta sıkça kullanılan yanan para örneğine bakacak olursak bu trajedide karakterin evindeki yüklüce banknotun şöminede yanması ve fakir bir kişi olan karakterin bu duruma tepki vermesi gerekiyor. önce mekanik oyunculuk sergileyen karakter daha sonra imgesel dünyasına çocuğunu ve eline bakan insanları yerleştirdiğinde oyunu daha iyi hale geliyor. bu tabloya eşinin annesini ve babasını eklediğinde sergilediği oyunculuk daha da iyileşiyor.

ancak entry'nin başında bahsettiğim gibi bu oyunculuk tarzının sakıncaları da yok değil. örneğin dasha adlı öğrencinin kapı önüne bırakılmış bir çocuk bulduğu ve bu çocuğun kısa sürede can verdiği kısa bir trajedi oynaması isteniyor. bu problem şu ki dasha gerçek hayatta da bir çocuk kaybetmiş biri. bu yüzden bebeği ilk bulduğu anlardaki oyunu çok iyi olsa da çocuğu kaybettiği anlardan itibaren kişi kontrolden çıkıyor ve yönetmen oyunu durdurmak zorunda kalıyor. yöntemin hatası da şurada yatıyor. oyunculara gerçek bir ruh haline nasıl gireceklerini söylüyor ancak oradan nasıl çıkacaklarını anlatmıyor. bu durum özellikle tiyatroda aynı role onlarca kez giren oyuncular için çok yorucu. örneğin eşi ölen birini canlandıran karakterin her gece gerçek hayattaki eşinin ölümünü düşünmesi gerek. haliyle bu durum da bir süre sonra kalıcı hasara yol açabiliyor.

bunu da gerçek hayatta da pek çok oyuncu da görebilirsiniz. örneğin bu kitaptan evrilmiş metot oyunculuğunun bir temsilcisi olan robert deniro hakkında hep eve geldiğinde başka biri gibi olduğu söylenir yakınları tarafından. özellikle raging bullgibi filmlerin çekimi sırasında çok kötü bir insana dönüşüyormuş. keza en trajik örnek olarak verebileceğimiz heath ledger var. herkesin bildiği gibi yoğun bir hazırlık dönemi geçiren ledger joker'in psikolojisine muhtemelen yazarları kadar yaklaşabilen tek insandı. ölüm nedeni hala muallak olsa da genel kanı bu psikolojiden çıkamadığı için intihar ettiği yönünde.

zaten stanislavski de oyuncu bir arkadaşı akıl sağlığını yitirince bırakıyor yöntemi. ancak amerika'da bu kitaptan etkilenerek açılan actors studio gibi çok önemli okullar var. actors studio, stanislavski'nin yöntemini alıp evrilterek metot oyunculuğunu kurmuştur ve al pacino james dean dustin hoffman gibi pek çok önemli isme eğitim vermiştir. bu nedenle oyunculuğun psikolojiye tamamen girmek ancak yönetmen kestik dediğinde rolden hemen çıkabilmek olduğu söylenmiştir.

entry'i bitirirken şunu söylemek istiyorum ben oyuncu değilim. ancak görsel sanatlara ilgim var. bu nedenle oyuncuların ne yapıyor olduğunu anlamak için müthiş bir kaynak. okuduktan sonra sizin de izlediğiniz filmlere yada tiyatro eserlerine bakış açınız değişecektir. hakkındaki tartışmalar hala sürüp gidiyor. dediğim gibi çok kötü sonlanan örnekler olsa da kendisinden evrilen yöntemlerin de başarısı yadsınamaz. bu nedenle oyuncu olan arkadaşlara tavsiyem kitabı okumaları ancak sakıncalarını da unutmamaları.

(windweaver - 30 Ağustos 2018 10:33)

stanislavski'nin, oyuncunun duygularının ön plana çıkması gerektiği ve coşku belleği konusunu dile getirdiği; stanislavski oyunculuğu da denen bir rol tarzının ortaya çıkmasına neden olmuş, tüm dünya sanatına damga vurmuş bir kaynak kitaptır

(blucuore - 9 Eylül 2005 09:33)

(bkz: bir traktör hazırlanıyor)

(samatya - 9 Eylül 2005 09:34)