(ukte dolması)

daha geçen izlediğim nicholas ray filmi. 70lerde robert altman'ın da uyarlayacağı thieves like us isimli romanın uyarlamasıdır, başka uyarlaması olmuş mu bilemeyecem.

bowie isimli genç, okumamış, hırt olup çıkmış bir güneyli rednek hapisten kaçar, beraber kaçtığı arkadaşlarıyla beraber banka soymaya başlar. arada polisin aramaları artırması ile grup dağılır ve bowie bir kıza aşık olur. beraber dolanırlarken birden öğrenirler ki basın sevgililerden bir bonnie and clyde yaratmış. gene sınırdan öteye kaçmaya çalışılır, meksika'ya, gene sınırdan ötesine varılacak sabah gelmeden, bir gece vakti makünalı düfenkler binbir hayali yokeder, sevenlere acımayı vazeder film bize.

fritz lang da çekmiş böyle kaçak aşıklar filmi, daha başkaları da. şimdi hatırlamayacak kadar yorgunum hepsini. bu tarz filmlerde kaçak çifti takip ediyoz ya, film ister istemez bir fenomeni açıklamanın peşinde, nasıl oluyor da oluyor gibi. yani toplum mu suçlu, yoksa suçluların mı gözü dönmüş, eğitim şart mı? yoksa bunlar kafası karışık gençler mi? (nicholas ray'in cevabını tahmin etmeyi size bırakıyom)

doksanlardaki sosyopat natural born killers'ı bi kenara bırakırsak, bu filmlerin gelişimini 70lerdeki badlands'e kadar vardırabiliyoruz. nasıl oluyor da oluyor sorusunun cevapları her geçen film ile kümülatif bir şekilde artıyor. yani sonlara doğru: toplum da suçlu, medya da suçlu, gençlerin de kafası karışık (68'e gelmişiz, gençlerin kafası karışık değilse nedir?), eğitim de şart, ama bunların da biraz gözü dönmüş.

30ların başında büyük bunalım döneminde ortaya çıkan iki suç hikayesi izlediğinden biri bu bonnie and clyde halleri aslında. birincisi büyük bunalım döneminde hızla ve şiddetle yükselip sonra düşen gangster filmi şehire ait. diğeri ise taşrada geçen, fakirlik ve çıkışsızlıktan elinde silahla banka soyup kaçak bir yaşam sürerek çıkma, toplum dışına çıkarak özgürleşip, özgürlüğün bedelini kaçaklıkla ödeme hikayesi. nicholas ray bu hikayeyi 1947'de olanca ciddiyetiyle anlatır, gençlerin kaderiyle tamamen özdeşleşirken; altman 1974'de hikayesini seyirciyi yabancılaştıracak bir dönem hikayesi olarak anlatıyor. filmi belli bir dönem (1930lar) ve coğrafyaya (amerikan taşrası) has kılan özellik bugünün (ve 1974ün) seyircisini yabancılaştıracak kadar (küçük görmek gibi olmasın ama) aptal ve cahil karakterleri oluyor.

(caponsever - 3 Kasım 2007 11:27)