tv evlerde baş eğlendirici olarak yerini sağlamlaştırdıktan sonra, rütbesi sihirli kutunun yedeği ve araba aksesuarı seviyesine indirilen radyo, sinema nostaljisindeki yerini hala koruyor. woody allen'ın, radio days'te kendi çocukluk anılarına ve "eski güzel günlere" bir geçit olarak kullandığı "radyonun içindeki minik insanlar"ın halleri, bir başka usta sinemacı robert altman ve tecrübeli radyo programcısı garrison keillor'ın ellerinde hayatın gelip geçerliği üzerine bir şiire dönüşüyor.

a prairie home companion garrison keillor tarafından yaratılmış 1974'ten beri yayınlanan bir radyo programı. orta amerika'daki standart aileleri (filmlerde görmediklerimiz) hedef alan ve her hafta aşağı yukarı 4 milyon dinleyici çeken program, keillor'un anlattığı bir hikaye etrafında kısa skeçler ve müzik performanslarından oluşuyor (muş demek lazım, zira ben de dinleme şansı bulamadım henüz). bir drama yazmaya niyetlenen keillor, programının sahne arkasında geçen bir hikaye kurgulamış.

bir humphrey bogart kara filmi havasında, ışıklar içinde olmasına rağmen karanlık bir sette, güvenlik sorumlusu guy noir (kevin kline) karakteri (isme dikkatinizi çekerim) programın tarihinden bahsedip, yayından alınmak üzere olduğunu söyleyerek filmin açılışını yaparken adeta "az sonra sizi güldüreceğiz ama bilin ki bu acı bir hikaye" demeye çalışıyor.

son kez sahne aldıklarını bilen radyo yıldızlarının arasında sahne arkasına doğru ilerlerken ister istemez zamane tv dizileri geliyor akla. onların hızlı temposuna, her cümlesi amaçlı karakterlerine inat, robert altman'ın kamerası telaş etmeden ortalıkta geziniyor. sımsıcak görüntü yönetiminin de yardımıyla yabancılık çekmeden bir kenara ilişip konuşulanlara kulak kabartıyoruz.

lily tomlin ve meryl streep'in canlandırdığı rhonda ve yolanda johnson, yolanda'nın kızı, sette bulunan tek genç, lola'ya (lindsay lohan) sahne hayatlarının iniş çıkışlarından bahsederken cümleleri keserek, tamamlayarak, gülerek, hüzünlenerek; robert altman'ın meşhur oyuncu yönetimini örnekliyor. iki kardeşin bu tatlı telaşı, streep'in tomlin'in omzuna yaslanarak bir ilahi mırıldandığı, sinemanin unutulmaz sahneleri arasında yer alacak anla, sukunete dönüşüveriyor.

yan odada, seven brides for seven brothers'tan kaçmış gibi görünen iki kovboy, dusty (woody harrelson) ve lefty (john c. reilly), yapımcı keillor ve makyöz donna (sue scott, radyo oyununun kadrosundan) ile program bittikten sonra neler yapacaklarını tartışıyor. streep ve tomlin gibi altman'ın aradığı rahatlığı yakalayan ve yaşayan harrelson ile reilly, kevin kline'ın guy noir'sı ile birlikte filmin gülen yüzleri.

tam akışa kapılmış giderken, programın başlamasıyla yıldızların birer birer sahne alması ve nereden geldiği belirsiz, film-noir geleneklerine uygun olarak etkileyici ve karizmatik bir sarışınla (virginia madsen) aşırıya kaçmasa da hareketlenme başlıyor.

a prairie home companion'un radyo versiyonunda country ağırlıklı müzikleri hazırlayan grup bu filmde de aynı görevi üstlenmiş. filmdeki kısaltılmış sahneleri size yetmezse dvd eklerinde sahnelerin tam hallerini de görmek mümkün.

a prairie home companion, hiçbirşey olmamış gibi görünse de içi dolu senaryosu, doğal halleriyle yıldızlaşan oyuncuları ve kendi deyimiyle "sadece olan biteni kaydeden" robert altman'ın sinema becerisiyle uzun süre aklınızın bir köşesinde takılı kalacak. 2006'nın (ne yazik ki gizli) hazinesi.

not: altman'ın son filmi de oldu a prairie home companion. herşey için teşekkürler usta.

(genetikci - 14 Aralık 2006 13:40)

woody harrelson'un karşımıza hi-lo countryden sonra ikinci kez kovboy kılığında çıktığı, ancak bu kez çoğunlukla güldürdüğü filmdir. günümüzde geçen bir hikaye anlatmasına karşın, mekan, kostüm ve kamera/ışık kullanımı o kadar yerindedir ki, sanki 30-40 yıl öncesini yeniden yaşatmıştır. öyle ki, bir noktada, lindsay lohan'ın elindeki cep telefonunun veya tommy lee jones'un son model arabasının nereden çıktığını sorgulatır seyirciye.

country ağırlıklı soundtrack filmin kah hüzünlü kah neşeli yapısına cuk diye oturmuş, bu arada, country'yi salt hareketli parçalardan ibaret sanan allegretto kulunuzu da yanıltmıştır. o hüzün ki, ölüm ve ayrılık temalarıyla, bir de virginia madsen bonusuyla, bu gösteride hep etraflardadır, sanatçıların icraatlarının ardından sahnede kalan bir hoş sada misali...robert altman'a veda edercesine...

meryl streep için söylenecek tek şey ise, iki vasat komediyle^** oyalandıktan sonra, bu filmle 2005-2006 sezonunu müthiş bir şekilde kapattığıdır.

--- spoiler ---

"her program son programdır. bu benim felsefem." - garrison keillor

--- spoiler ---

(allegretto - 19 Aralık 2006 17:35)

robert altman'ın ölmeden önce yönettiği son film.

(ent2tel - 19 Aralık 2006 17:39)

abd'de am bandından yayın yapan radyolardan (pbs) haftasonları dinleyebileceğiniz program.

(tsan chan - 8 Şubat 2007 12:06)

26. uluslararası istanbul film festivali programından son anda çıkartılan altman'ın veda filmi.^* yerine yönetmenin daha önce programda yer almayan short cuts (sosyeteden insan manzaraları) adlı filmi gösterilecekmiş.

(montag - 16 Mart 2007 23:10)

izlerken dikkatli olmak gerekir, yoksa altman'in kamerasi teklifsizce oyuncularin arasinda dolasirken anin gercekligine kapilip, aynada gorunmemek icin kenara cekilirken buluverirsiniz kendinizi.

(genetikci - 30 Ocak 2008 14:30)

(bkz: garrison keillor)

(hemingway - 12 Mayıs 2012 05:50)

filmin sonuna doğru woody harrelson ve john c. reilly'nin söyledikleri ve kahkahalar eşliğinde seyrettiğim bad jokes şarkısı için :

http://www.youtube.com/watch?v=o35iphfimhs

(malachi constant - 11 Aralık 2012 00:13)

woody harrelson, tommy lee jones, kevin kline, lindsay lohan, virginia madsen, john c. reilly, maya rudolph, meryl streep, lily tomlin ve filme ismini veren radyo programının yaratıcılarından garrison keillor'ın oynadığı 2006 yapımı robert altman filmi.

bir gösteri salonunda seyirci önünde gerçekleşen ve radyodan canlı yayınlanan programın farazi son yayınını anlatıyor film. sonun sorumlusu, yıkmak ve yerine yeni bir yapı kurmak üzere salonu satın alan büyük bir amerikan şirketi. bol bol country şarkılarının çalındığı programın son yayını, neşeli olduğu kadar hüzünlü parçaların geçidi. gerçek country müzisyenleriyle birlikte şarkıları söyleyenler ise ünlü kadronun birçok üyesi.

her şeyden önce, son yıllarda seyrettiğim en eğlenceli filmlerden "a praire home companion". ilk 15-20 dakikasında içine girmesi zor olabilir ancak bir kez karakterlere ortak olundu mu türlü hisleri de yaşatabilir. nedendir, ben yer yer gözlerimi yaşlı buldum, abarttım. kaptırmışım öylesine.

muhtemelen bunun en büyük nedeni, filmin sonla ve dolayısıyla ölüm ile olan ilgisi. sembolik olarak da bulunmuyor ölümün kokusu, bizzat geziniyor tiyatroda. kimilerine göre virginia madsen ve kevin kline'lı alt hikaye yeterince doyurucu değil ama işte bana gelen odur ki filmin kalbi orada atıyor. bir arabanın penceresinin açılması, ilahi adaletle birlikte kaçınılmazı getiriyor.

artık 80 yaşında olan bir sinema efsanesinin sonlarla ilgili bir hikayeyi anlatıyor olması ise belki de kasten orada olmayan bir anlam katıyor filme. ömrü uzun olsun, o başka ama sanki altman'in veda mektubu bu film. daha da güzel yazılamazdı.

hüzün kalsın derseniz eğlence bol. dolly parton aromalı meryl streep ve lily tomlin sanki 60 yıllık kız kardeşler, fıstık gibi tamamlıyorlar birbirlerini. yok, bayat laf ama usta oyunculuk gerçekten gösteriyor kendini ve işte bu iki kadın hayran bıraktırıyorlar kendilerine. woody harrelson ve john c. reilly'de öyle. sonlara doğru söyledikleri bad joke adlı şarkı artık öyle saçmasapan bir hal alıyor ki, sinemada nadiren kahkaha atan ben, kendimi gülmekten boğulmuş buldum. garrison keillor çok başarılı yürütüyor gösteriyi, maya rudolph harika bir asistan, kevin kline eğlenceli bir eski nesil komedyen temsilcisi ve hatta streep'in kızı rolündeki lindsay lohan dahi evinde hissediyor kendini bu kadroda. daha ne olsun.

"a praire home companion" country şarkılarından hoşlanmayanlara göre pek değil çünkü mütemadiyen çalınıyorlar. müziğe dayanamayıp filmi terk edenler olmuş. bir de kimi avrupalılar filmin espri anlayışını fazla amerikan buldular ancak bu anlaşılır olsa da kanaatimce pek eleştiriden sayılmaz.

ve neyse. filmden çıktım, garip bir çoşku var içimde. koca bir sinemanın en ön koltuğunda seyrettim. normalde kötü bir seçim ancak filmle aramda hiçbir şey olmadığı için belki daha rahat verdim kendimi. kaptırdım, eğlendim, birleştim, daldım ve bilimum geyikler ama işte capcanlı çıktım. ölümle ilgili izlediğim en hayat dolu filmdi nitekim.

şimdi şurada olsa da yeniden izlesem.

(amphibian - 19 Şubat 2006 03:06)

http://www.aprairiehomecompanionmovie.com/

(amphibian - 7 Mart 2006 09:11)

robert altman'ın son filmi... başrolde woody harrelson oynuyor....

(tktk - 18 Haziran 2006 10:52)