gandhi'nin hayatını ve felsefesini anlayabilmek için izlenmesi gereken bir filmdir. ayrıca tootsie projesi ortaya çıkmasaymış, gandhi rolünü dustin hoffman oynayacakmış ki, ilginç olabilirdi.

filmde gandhi konuşma yaparken, topluluk hep bir ağızdan "gandhi-ci" diye bağırır. burdaki "ci" eki japonca'daki saygı bildiren "san" eki gibi bir şey olsa gerektir. neyse, espiri patlar:

-abi bunlar gandhi'den çok gandhici.

edit: nickinibulamayanadam uyardı. -ci eki kardeş/abi demekmiş.

(axellennox - 16 Ocak 2007 19:30)

kesinlikle izlenmesi gereken ve uzun süre etkisinden çıkılamayan film. özellikle de dünyadan umudunuzu kestiğiniz bir dönemdeyseniz, gandhiyi ve dünyaya bakış açısını biraz olsun yansıtma çabasında olan bu başarılı film; iyiliğin, çabalamanın, insanlara inanmanın ve umut etmenin gücünü size hatırlatmakta hedefi tam onikiden vuruyor.

--- spoiler ---
film gandhinin öldürüldüğü sahneyle başlıyor. ardından cenaze sahnesi var ve burada söylenen sözler çok etkileyici:

"the object of this massive tribute died as he had always lived, without wealth, without property, without official title or office. mahatma gandhi was not the commander of armies, nor the ruler of vast lands. he could not boast any scientific achievement or artistic gift. yet men, governments, dignitaries from all over the world, have joined hands today to pay homage to the little brown man in the loin cloth, who led his country to freedom."
--- spoiler ---

(henalama - 5 Şubat 2007 01:19)

ingilizlere karşı 'elinize silah almayın alırsanız onların yaptığını meşru hale getirirsiniz ' diyerek tek mermi atılmadan kazanılan zafer olarak nitelendirilen tarih dersi, akibiyetinde etten duvar örülmüş. ingiliz komutanı daha fazla dayanamaz ve ateş kes emri vererek geri çekilir, ertesi gün ingiliz ve hindistan gazeteleri manşeti aynen şöyle geçilir 'hindistan bağımsızlığını ilan etti' .
hatanın üstüne basıp haklı çıkılmaz. ''göze göz'' kör eder.

(dalgametre - 7 Kasım 2007 09:26)

thomas merton'un mahatma gandhi' nin yazılarından seçmeler yaparak hazırlamış olduğu kitabın ismidir. tam adı "gandhi ve şiddet dışı direniş" olan bu kitabın arka kapağında "insan doğasının en çok hangi niteliği beğendiği sorulduğunda, mahatma gandhi, hemen şu yanıtı verdi: "cesaret". sonra ekledi: "şiddet dışılık asla korkaklara kalkan olarak kullanılmamalıdır. o cesurların silahıdır."

bu kitapta, gandhi' nin yaşam felsefesini oluşturan şiddetdışılık (ahimsa) ve şiddet dışı direniş (satyagraha) kavramları, kendi ağzından ve gandhi hakkında görüşlerini bildiren 20. yüzyılın büyük şahsiyetlerinin konuşma ve yazılarından seçilen bir derlemeyle etraflıca ele alınıp açıklanmıştır. dünyanın dört bir köşesinden, birçok insan, mahatma gandhi'nin 20. yüzyılın en önemli şahsiyeti olduğu konusunda görüş birliğindedir. yüzyılın militan keşişi thomas merton' dan albert einstein'a, nelson maldela'dan salman rushdie'ye kadar birçok ünlü, gandhi' nin yaşam felsefesini: hindu dharma' sı, eski yunan, modernizm, günümüz uluslararası iş dünyası, ırk ayrımcılığı gibi konularla beraber değerlendirmiştir."

(soultans - 27 Nisan 2008 13:09)

akademi ödüllerinde aday olduğu 11 dalın 8 inide hakkıyla kazanmış filmdir. filmdeki oyunculuk ve yapımcılık göz önüne alındığında ne denli önemli bir prodüksiyon olduğu anlaşılır.
filmin mahatma gandhi' yi anlatması açısından ise söylecek fazla söz yok; objektif ve belgesel tadında. hele ki filmin yönetmeni richard attenborough ile başrol oyuncusu ben kingsley'nin birer ingiliz olduğu hesaba katılırsa bu kanımın ne kadar doğru olduğu anlaşılır.

(cuban pete - 22 Şubat 2009 12:25)

daniel-day lewis gandhi'nin güney afrika'da yolunu kesip laf atan genç adam rolünde arz-ı endam eder bu filmde yaklaşık bir dakika. ilk rollerinden birinde.

(iste oyle bir sey - 21 Temmuz 2010 20:30)

--- spoiler ---
gandhi, müslümanlarla hindular arasında başgösteren iç savaşın son bulması için daha önce birçok kez yaptığı gibi oruca başlar, verilen binlerce kayıpla birlikte oruç bir şekilde işe yarar ve halk çok sevdiği liderlerinin ölmesini engellemek için isyana son verir. kendisine isyanın sona erdiğini bildiren kurmaylarına tam olarak inanmayan gandhi garanti almadan oruca son vermeyeceğini belirtir. bunun üzerine hindu isyancıların liderleri ellerindeki kılıçları ile birlikte ölüm döşeğindeki gandhi’yi bizzat ziyaret ederek isyanı bitirdiklerini belirtirler. kılıçlarını gandhi’nin gözü önünde bırakarak söz verirler. isyancılar giderken kalabalık arasından hindu bir köylü çıkar gelir ve elindeki ekmeği gandhi’nin önüne atarak “ye” der. “al ye bunu. ben cehenneme gideceğim. ama senin ölümünün günahıyla değil.”gandhi’nin cevabı “cehenneme kimin gideceğini tanrı belirler” olur. köylü ağlayarak “bir çocuğu öldürdüm. kafasını duvara vurup ezdim.”itirafını yapar ölüm döşeğindeki gandhi’ye. nedenini soran gandhi’yae müslümanların oğlunu öldürdüğünü söyleyerek cevap verir hindu adam.
gandhi pişmanlıktan harap olmuş adama şu çarpıcı sözleri söyler:

“cehennemden kurtulmanın bir yolunu biliyorum. bir çocuk bul. annesi ve babası öldürülmüş bir çocuk. küçük bir oğlan çocuğu. onu kendi oğlun gibi büyüt. fakat müslüman bir çocuk olsun. ve onu bir müslüman gibi yetiştir.”

--- spoiler ---

adam şok olmuş bir şekilde gandhi’nin yanından uzaklaşır. gandhi hindu köylüye ve bütün insanlığa unutulmaz bir ders verir. zira cehennemden kurtulmak o kadar ucuz değildir. gerçek bir insan olmak lazımdır. intikamdan, hırslardan ve egodan arınmayı gerektirir.

(behemehal - 11 Ocak 2011 18:06)

mahatma gandhi nin sivil itaatsizlik sonucu çıkardığı ve hindistanda yerlilere karşı yapılan haksızlıklara bu kanunları kan dökmeden, acı çekerek ve sabrederek oluşturduğu ruhun adı satyagraha. bu satyagraha ruhu sayesinde tüm bir hindistan kan dökmeden bağımsızlığını kazanmıştır. kansız devrim olmaz diyenlere de bir örnek olsun. bu arada bazı kanlar dökülmüştür ama bu gandhi nin isteği yönünde olmamıştır.

(galtorek - 25 Şubat 2011 11:58)

3 kuşak boyunca öldürülen aile (bkz: mahatma gandhi) (bkz: indira gandhi) (bkz: rajiv gandhi)

(fair - 23 Ocak 2003 15:49)

filmin sonunda cast sıralanırken önce hint olmayanların adı sırayla geçiyor ardından hint kökenlilerinki sayılıyor. halbuki gandhi'den sonra en çok gözükenler nehru, patel ve cinnah üçlüsü. sonra da gandhi'nin karısı gelir zaten. yabancı aktörler aklınızda bile kalmayacak kadar az gözüküyorlar. 3 saat ingiliz ırkçılığını izledikten sonra çok mu komplocu oldum bilemedim.

--- spoiler ---
öte yandan film de bir sahne var ki fena cızladı içim. bir tarafta inen ingiliz bayrağının yerine ikame eden hindistan bayrağı sahnesi,öte tarafta aynı sahnenin pakistan hali. ardından kamera gandhi'nin köyüne geliyor ve gönderde bayrak yok.
--- spoiler ---

şu anda nüfusu 1 milyarı geçen güçlü bir ülke kuracaksın, sonra da halkının düşman gördüğü azınlıkları kardeş gördüğün için, bu ayrılığın getirdiği üzüntüyü kurtuluşunun sevincinden daha şiddetli yaşayacaksın. yapamayız biz onu be. gandhi'nin, onu senden benden ayıran özelliği bu işte.

(uc vakte kadar - 10 Mart 2011 23:20)

film gandhi'nin her yönüne değinmeye çalışmıştır, bu anlamda başarılı olduğu söylenebilir, ancak gandhi'nin background'ı bence ihmal edilmiştir. çocukluğu, eğitimi, onu o yapan şeylerin en başında bunlar gelmez mi? yine de 8/10.

(mbaran - 9 Ekim 2011 19:36)

mahatma gandhi'yi hapishaneden çıkarmak isteyen kalabalığın altışar yedişerli sıralar hâlinde polisten sırayla dayak yediği sahnenin epey muazzam olduğu film. ayrıca sadece ingiltere tarihinin değil, insanlık tarihinin de en utanç verici olaylarından birisi olan amritsar katliamı'na da değinilmektedir filmde.

(tahrik olmusken objektif olamam - 9 Haziran 2013 02:54)

insanlığa vereceği fayda açısından yaklaştığımda bugüne kadar izlediğim bütün filmleri afedersiniz s.k.p atarak bir numaraya yükselmiş filmdir.

enfes bir film. başlığına gelip baktığımda 30 küsur entry görünce acayip şaşırdım ve de üzüldüm. bu filmi herkes izlemeli kesinlikle. insanlığın kalplerindeki ve beyinlerindeki zehirden arınmalarına gidecek yolu açabilecek bir film. tabi filmin kendisi gandhi burada.

'cesur ve darbe almaya hazır olursan, saldırıyla vermez ama ses de etmezsin. bunu yaparsan, insanın doğasında ortaya çıkan bir şey sana olan nefretini azaltıp saygısını artırır.'

'hepimize yer var, göreceksin.'

'öldürmeye hazır olduğum hiçbir dava yok.'

'sivil direnişçinin hedefi tepki yaratmaktır.'

'yoksulluk en kötü şiddet biçimidir.'

'hindistan'da iki tür kölelik vardır. biri kadınların, diğeri paryaların köleliği.'

son olarak ingiltere çekildikten sonra bölünme sonrası hindistan-pakistan sınırında müslümanlar hindistan'dan, hindular da pakistan'dan çıkarlar. o ara birbirlerine dalarlar. gandhi açlık grevine girer çatışmalar bitsin diye. bir hindu gandhi'yi vazgeçirmek için yanına gelir. hindu ile gandhi arasında filmde geçen diyaloğu aynen aktarıyorum:

--- spoiler ---

h:hindu g:gandhi

h- al, ye(ekmek parçası atar üstüne)! ye!
h-cehenneme gideceğim. ama senin ölümünün günahıyla değil.
g-cehenneme kimin gideceğini ancak tanrı belirler.
h-bir çocuğu öldürdüm! kafasını duvara vurup ezdim.
g-neden?
h-oğlumu öldürdüler! yavrumu(eliyle boyunu gösterir)! müslümanlar oğlumu öldürdü!
g-cehennemden kurtulmanın bir yolunu biliyorum. bir çocuk bul. annesi ve babası öldürülmüş bir çocuk. bu boyda(hindunun öldürülen çocuğunun boyunu eliyle göstererek) küçük bir oğlan çocuğu. onu kendi oğlun gibi büyüt. fakat müslüman bir çocuk olsun. ve onu bir müslüman gibi yetiştir.
--- spoiler ---

çok duygusal bir film. öyle böyle değil. mutlaka izleyin. kalbinize iyi gelecek.

(sustu degistiremeyecekti cunku - 14 Mart 2014 00:13)

gandhi hakkında bilgilerinizi tazeleyecek, düzeltecek, uzun ama zamanın nasıl geçtiğini fark etmeyeceğiniz bir film. mutlaka izlenmeli.

bilgilerinizi düzeltmek derken... mesela ben gandhi'nin ismi mahatma sanıyordum. belki de benim kültürsüzlüğümdür bilmiyorum. bu filmle işin aslını öğrendim. yüce ruh demekmiş. adamın adı mohandasmış.

bu arada filmde bir söz vardı ki beni benden aldı.
"göze göz sonunda tüm ülkeyi kör eder."

(engerekli madame - 12 Mayıs 2014 17:24)

çok sıkı bir direniş filmi, aynı zamanda da mükemmel bir geri vites sahnesi barındırıyor.

--- spoiler ---

arkadaşları maden sahibi tarafından hapse atıldığı için maden işçileri gandhi önderliğinde toplanır ve yürüyüşe geçerler. tam o sırada maden sahibi sinirli bir şekilde gelir ve direniş lideri gandhi'ye gözdağı vermek ister.

maden sahibi:
- "bu adamlar (hint işçiler) sözleşmeli işçi. madene aitler.

gandhi:
- "arkadaşlarını hapse attınız. bırakırsanız işe geri dönecekler."

maden sahibi:
- "seni uyardım."

gandhi:
- "birbirimizi uyardık."
--- spoiler ---

(zemin yesil 12 yildiz 3 ok sari - 21 Kasım 2014 15:42)

en iyi film, en iyi yönetmen, en iyi erkek oyuncu, en iyi sanat yönetmeni, en iyi görüntü yönetmeni, en iyi kostüm, en iyi kurgu ve en iyi senaryo olmak üzere 8 oscar kazanmis olan ve sinema tarihinin en basarili biyografik filmlerinden biri olarak gösterilen yapit. müziklerini ravi shankar yapmistir. ben kingsley, gandhi'yi canlandirmak icin büyük ugraslar vermis, onlarca kitap okumus, gandhi'nin yasadigi yerleri tek tek gezmistir. dis görünüsünü benzetmek adina da kilo verdirilip, günes altinda yanmasina ugrasilmistir. film, sadece cenaze sahnesi icin 300000 kisinin biraraya getirilmesiyle de epey yanki uyandirmistir.

ayrica filmin türkiye'de de ilginc bir kaderi söz konusu; zira 1983 yilinda iki defa kavga kiyamet yasakli olmus. öncelikle demirel'in, zincirbozan'dayken strateji belirleme amaciyla izlemek istemesi üzerine film mgk tarafindan tüm yurtta yasaklaniyor, toplattiriliyor. ilerki aylarda ise eski pakistan devlet baskani ziya ul hak'in türkiye ziyareti sebebiyle yine bir müddet yasaklanmis.

(saskia - 8 Kasım 2004 03:03)

294,560 kisi ile en kalabalik sahne rekorunu elinde bulunduran film. gunumuzde kalabalik sahneler artik digital teknoloji ile modellendiginden bu rekorun kirilmasi zor goruluyor. kim saymis, nasil saymis bilinmez ama en kalabalik sahneli filmler siralamasi soyle:

294,560 ghandi (1982)
187,000 kolberg (1945)
157,000 monster wangmagwi (1967)
120,000 war and peace (1968)
106,000 ilya muromets (1956)
100,000 dun huang (1998)
80,000 razboiul independentei (1912)
68,894 around the world in 80 days (1956)
60,000 intolerance (1956)
60,000 dny zrady (1973)

(sisyphus - 6 Aralık 2004 17:39)

cok az film vardir ki bu kadar etkili olsun, katliam sahnelerinde gozyaslarina bogsun. mahatma gandhi rolundeki ben kingsley muthistir, oskar'i baskasina birakmayacak kadar acik ve net bir performans sergilemistir. mahatma gandhi gelse filmde oynasa bu kadar etkili olamayabilirdi -bence-.

--- spoiler ---

uzerinde gunes batmayan imparatorlugun hindistanda gorev yapan bir general'i toplanti yapmalari yasaklanmis olmasina ragmen toplanan hindulari dagitmak icin askeri birlikte bos alanda bekleyen kalabaliga mermi yagdirmaya baslar. herhangi bir uyari yapilmaksizin direkt olarak oldurmeyi amaclayan bir ates edistir bu. daha sonra imparator'un pek bi sayin yargiclari general'i mahkemede sorgulamaya baslarlar:

...
- askerlere en hintlilerin en yogun oldugu yere ates etme emrini siz mi verdiniz general?
- evet efendim, ben verdim
...
- 1550 mermi ile 1516 sivil zaiyat verdirttiginizin farkinda misiniz?
- evet
...
- yaralilar icin herhangi bir onlem aldiniz mi general?
- yardim isteyen herkese yardim etmeye hazirdik.
- general, .303'luk bir lee-enfield'le^* vurulan bir cocuk nasil yardim talep eder?
...

bu olanlardan sonra bile kendilerini medeniyetin koruyucusu ve kollayicisi goren imparator'u, yoneticileri ve buyuk britanyayi anlayabilmek mumkun degildir.

--- spoiler ---

(entrapmen - 26 Nisan 2006 00:05)

bazı sahneleriyle tüyleri diken diken ederken; aynı zamanda gandhi^*'nin sempatik tavırları, sevimli gülümsemesi ve esprileri ile yüreği sımsıcak eden film.

--- spoiler ---
nehru: "bapuji, the whole country is moving."
gandhi: "yes. but in what direction?"

vince walker: "you're an ambitious man, mr. gandhi."
gandhi: "i hope not."

gandhi: "they may torture my body, break my bones, even kill me, then they will have my dead body. not my obedience!"

gandhi: "whenever i despair, i remember that the way of truth and love has always won. there may be tyrants and murderers, and for a time, they may seem invincible, but in the end, they always fail. think of it: always."

tuvalet temizleme gibi küçük düşürücü algılanan bir işi yapmayı reddeden karısını "o zaman git!!" diye itekleyip kovmaya çalışan gandhi, yaptığının yanlış olduğunu anında anlayıp özür diler karısından;

gandhi: "özür dilerim, neyim var benim, anlamıyorum?!"
karısı: "insan'sın..." der
gandhi her zamanki sevimli gülümseyişi ile bir bakış atar, gülümseyerek bakarlar birbirlerine... işte ben tam bu anda, gandhi'nin meleğe dönüştüğüne ve insan-i hırslardan, arzulardan, maddiyattan ve kötülükten arındığına inanıyorum.
--- spoiler ---

herkes "insan"ken, bu sıradışı kişiliğe "melek" yakıştırması yapmam çok abest olmamakla birlikte, "insan" denilen çoğunluğun özünde taşıması gereken özelliklere nadiren rastlamak abestir, evet...

(mirimax - 26 Nisan 2006 14:20)

cinnah'ın gandhi'nin insanlığın ulaşabileceği son noktadaki anlayışının mevcut şartlarda yetersizliğine inanması, ingilizler tarafından kandırılması veya satın alınması ihtimallerinden biri ile hindu ve müslümanların bir arada yaşayacağı hindistan'ın kurulmasına set olduğunu gösteren film. ihtimallerden hiçbiri dayatılmasa da yaratılan hava olumsuz ihtimalleri ön plana çıkarıyor.

ayrıca cinnah'ı oynayan(alyque padamsee imiş adı) adam özhan canaydın'ın kopyası. söylemeden geçemeyeceğim.

bir de gandhi ve cinnah demişken; türkiye'nin başkentinde dünya diplomatlarının ağırlandığı çankaya'da cinnah caddesi herkesçe bilinen dev bir cadde ve gandhi'nin adı ise gop'ta pek az kimsenin bildiği nispeten mütevazi bir sokağa verilmiş. var mıdır acaba bir anlamı?*

*elbette bu anlam hint müslümanlarının kurtuluş savaşındaki samimi tavrında aranmalı. ancak filmi izleyenlerle gandhi-cinnah ilişkisine yakından bakanlar için farklı anlamlar da var mutlaka.

(borellus - 26 Ağustos 2006 00:00)