--- spoiler ---
suçlular aramızda, gelişmekte olan ülkeler için ayrılmış fonların yasadışı kullanımları sayesinde kompradorvari bir zengin olan halis bey’in , gelini demet’e düğünde hediye ettiği ‘çok değerli’ kolyenin iki hırsız tarafından çalınması ile başlar. bu kolyenin sahte olduğunu anlayan hırsızlar, zengin ailenin bu rezaletini yüzlerine vurmak için halis bey’i ararlar, fakat telefonu halis bey’in oğlu mümtaz yanıtlar; bu durumu bir şantaj olarak algılayıp, aile şerefine leke sürdürmemek adına mümtaz hırsızlara para teklif eder. sahte kolye ise bu andan itibaren cinayet, aldatma, aşk ve bireysel adalet gibi hikayeler üzerinden şehirdeki sosyal sınıflar arasındaki çelişkiyi ve savaşımı anlatır. şantaj için babasından para alan mümtaz, kolyeyi alıp hırsızlardan birini öldürür. diğer hırsız, halil, ise öldürülen arkadaşının yoksul ailesi için mümtaz’dan yardım ister. bu andan itibaren mümtaz ve halil’in sosyal/sınıfsal çatışmaları aktarılır. alt sınıfları temsil eden halil ‘yaşamak için çalmak’ söylemi içerisinde suçsuzluğunu haykırır filmde. mümtaz ve halil, kanunen suç işlemiş insanlar olduklarından, en çeliştikleri anlarda birbirlerine suçlarını hatırlatırlar fakat polise hiçbir şikayette bulunmazlar ve bu yolla olayların düğüm kısmı oluşur. halil, mümtaz’ı şikayet etse bile ona bir şey olmayacağını ve bir şekilde bu durumdan sıyrılabileceğini bilir. çünkü mümtaz devlet/polis/kanun/adalet karşısında dahi ekonomik gücü ile dokunulmazlığını ilan eder. kapitalist üretimin temsili olan mümtaz iş toplantısında “ kanunlu kanunsuz her şey benim istediğim gibi yapılacak!” diyerek kendi gücünü her şeyin üstünde görür. toplantıda eliyle döndürdüğü dünya küresi ve hemen arkasında asılı duran dünya haritası ise mümtaz’ın gücünü ve dokunulmazlığını simgeleyen metaforlardır. mümtaz, bu simgelerle dünyanın merkezi olduğuna hem kendisini, hem de çevresindekileri inandırmaya çalışırª. halil, mümtaz’ın yaptığı ve yapmakta olduğu kötülükleri karısı demet’e anlatır. fakat mümtaz’ın işlediği suçları bilenler ‘potansiyel kurbanlar’ olduklarından o’nu şikayet etmeye cüret edemezler. mümtaz hırsızlardan geri aldığı kolyeyi metresi nükhet’e hediye eder, kolyenin sahte olduğunu anlayan melodramın femme-fatal’i nükhet, mümtaz’ın tüm yaptıklarını açığa vurur ve sahte kolye hikayesini herkese duyurur. demet’in orta sınıf kaygıları ile zengin kocayla evlenme serüveni kötü sonla biter, fakat melodramım ‘iyi niyetli’ ve ‘namuslu’ kadını olan demet’i bu sonda “kuru bir döşekte umutla uyuyacağı” bir aşk bekler: halil. melodramın kötü ve fena erkeği mümtaz ise adaleti yine kendince gerçekleştirir, “ beni kendimden başka kimse cezalandıramaz.” der ve hayatına son verir. film, ii. izmir film festivali’nde “en başarılı yönetmen”, ve milano film festivali’nde (1965) “en iyi sosyal konulu film” ödüllerini almıştır.
--- spoiler ---

edit: mithat alam film merkezi, sinefil dergisi kaynaklıdır. hırsızlık kabül değildir...

(leda moira - 24 Ekim 2006 23:56)

filmi sabahın köründe trt den izledim herşey gayet güzel düzenlenmişde niye maskeli kostümlü balo değilde niye balık adam anlayamadım

(hepatit z - 10 Ocak 2009 08:12)

türkiye'de islamci hareketin ideolojik kökenlerini bu filmde bulduğumu zannediyorum, ama belgin doruk'un orta afrika modasini takip ettiği şapkasina ve gecekondu yazan ellerine kurban olurum ayri bahis. ayrica tayyip erdoğan'in tekel işçileriyle dalga geçerken kullanmaktan kaçindiği garip gureba ve fakir fukara edebiyati konulu manasiz konusmalarinin ilk örneği de bu filmde işlenmiştir ki zaten hayat sanati hep takip eder mümtaz.
(bkz: dinde fitre ve zekat laiklikte sosyal adalet)

(ged - 25 Ocak 2010 20:40)

metin erksan'ın harikalar yarattığı filmlerden biri. bir zenci var ki; en ciddi mevzular konuşulurken bile arkada kel alaka bir şekilde dans eden; sormayın^* .
film konusu,olay örgüsü ve kullanılan kamera açıları ile tanrı,kral rejisör nev-i şahsına münhasırlığını bir kez daha göstermiş.

(dj karis - 27 Şubat 2010 13:51)

rahmetli ekrem bora'nın sırf bu film için bile türk sineması adına saygıyı hak ettiğini düşünmüşümdür her zaman. umarım yakın zamanda herhangi bir tv kanalı bu filmi onun anısına yayınlar.

(grampus - 1 Nisan 2012 16:56)

(bkz: ekrem bora/#27992313)

(butcher weather report - 2 Nisan 2012 12:00)

efsanevi sahnesini ve çılgın zencisini bir kenara bırakırsak, müthiş bir potansiyeli olan, ama o potansiyeli bir türlü tam gerçekleştiremeyen bir film bu.
1964 yapımı olduğunu unutmamak gerekir elbette, metin erksan'a da haksızlık etmek istemem, ama bu filmi kubrick'in eline verseydik ortaya çıkacak sonucu görmek isterdim.

(yalnux - 3 Nisan 2012 04:11)

türk sinemasının en iyi suç filmi. filmin konusunu sınıf çatışmasıyla harmanlayarak kusursuz şekilde işlediği burjuva yaşamına sağlam taşlar atan metin erksan, suçlular aramızda ile sinema dehasının büyük bir örneğini daha sunuyor.

(sethplay - 1 Ocak 2013 23:11)

la regle du jeu için "jean renoir'in sosyeteyi takdimidir" demiştim başka bir mecrada. "sevmek zamanı" nasıl bergman sinemasından izler taşıyorsa, bu film de hitchcock sinemasına o denli yakın. gerilim yaratmadaki ustalığından çok, gerçek kimliğini maskeleyen itibarıyla sosyetik mirasyediyi başrolüne koymasıyla. elbette hitchcock'un centilmen ingilizlerinin yanından geçmiyor fakat yine de akla dial m for murder ve ray milland geliyor. üstadın nev-i şahsına münhasır mizahından nasiplenmesek de, filmin meşhur toplantı sahnesi the great dictator ile chaplin'e ve the pink panther ile peter sellers'e, diğer iki büyük ingiliz'e göz kırpıyor (keyifli anekdot: filmin trt sürümünün finalinde, az sonra "pembe panterin maceraları"nın gösterileceği reklam edilir). bir diğer sahnede, siyahi sevgilinin silüetinin kapıda belirdiği sahne, zaten akıcılığından bir şey kaybetmemiş filmin seyirciyi daha sıkı sarması sağlanır.

--- spoiler ---

finali itibarıyla da taçlanır film: güce tapanların kural tanımazlığının, gücü kaybettiklerinde ellerinde yaşamaya değer bir şey kalmayışına mal olması; bugünün intihar haberlerinde bile görülebilen bir şey. film bu yönüyle de zamanının ötesinde ve modern bir yerde duruyor.

--- spoiler ---

baba-oğul rollerinde atıf kaptan ve ekrem bora'nın lionel luthor & lex luthor orgazmı yaşatan performansları yanında, femme fatale'de leyla sayar ve filmin atmosferine büyük ölçüde katkı sağlayan fecri ebcioğlu imzalı caz müziği, bu suç klasiğinin başarı hanesine üst sırada yazılacak diğer isimler.

kuyu, yılanların öcü, susuz yaz gibi taşralı filmler yanında, sevmek zamanı ve suçlular aramızda ile bambaşka bir pencereden filmler sunan metin erksan, gerek dünün gerekse bugünün haddinden fazla önem atfedilen yerli yönetmenlerinden daha üst düzeyde bir sanatçı bana göre. özellikle susuz yaz, marcel pagnol'un manon des sources'ini anımsatırcasına, yukarıda bahsettiğim iki kutbu mükemmelen birleştirir; yerli ve yabancı sinemayı aynı anda izlersiniz. "suçlular aramızda" da, yönetmenin madalya kürsüsünde haklı yerini alarak, az kişi tarafından bilinen şaheser filmlerdeki gizli loncasına oturur.

(kolombre - 8 Eylül 2013 21:21)

güzel bir film, güzel bir havası var. zenci çok acayipti, elmasın sahte olduğunu duyduğu an ve devamında kendine has olağanüstü dansıyla verdiği tepkiye çok güldüm. asla unutmayacağım.
eski türk filmlerine meraklı olanların mutlaka izlemesi gereken bir film.

(ticari zekanin onlenemez yukselisi - 24 Ağustos 2015 16:55)