1979 yılının ocak 16'sında new york'da afrikalı amerikalı ve kızılderili kökenli bir ailede doğmuştur. aaliyah dana ikinci adını çok sevdiğini her fırsatta belirttiği büyükannesinden almıştır, aaliyah ise swahili dilinde en yüce anlamına gelmektedir. annesi bir vokalist ve amcası (r.kelly ile tanışma sebebi) ünlülerin avukatı barry hankerson olan aaliyah 9 yaşında star search yarışmasına katılıp burada annesini en sevdiği şarkı olan "my funny valentine" ı söyleyerek ilk defa kamera karşısına çıkmıştır, yarışmanın sonunda ikinci olduğunda ise yarışmayı kazanan arkadaşını gayet erdemli bir şekilde tebrik etmesi o dönem için oldukça ağırbaşlı bir hareket olarak karşılanmıştır. 12 yaşında r.kelly'nin de mensubu olduğu jive records'la kontrat imzalamış aynı zamanda o dönemki yengesi gladys knight ("the empress of soul" diye bilinen r&b ve soul şarkıcısı) turnelerinde sahneye çıkmıştır. gerçekten de yaşına göre oldukça olgun olan aaliyah "age ain't nothing butta number" isimli şarkısını 5 mayıs 1993 yılında yazdığında henüz 14 yaşındaydı. 1994 tarihli age ain't nothing but a number albümünü (ki albüm bünyesindeki "at your best" şarkısı da takdire şayandır) 1996 yılında çıkardığı "one in a million" ve 2001 yılında vefatından kısa bir süre önce çıkardığı "aaliyah" albümü takip etmektedir. daha sonra 2002 yılında "i care for you", 2004 yılında "maximum aaliyah" ve 2005 yılında "ultimate" adında daha önce yayınlanmamış şarkılarını ve en sevilen şarkılarını barındıran albümleri çıkarılmıştır. bu süre içerisinde aaliyah tommy hilfiger ve victoria's secret için modellik ve romeo must die ve queen of the damned filmlerinde de oyunculuk yapmıştır. vefatından önce imzaladığı "honey" filminde yerine jessica alba, "state property 2" filminde mariah carey, "the matrix" filminde ise nona gaye oynamıştır. dönemi ile karşılaştırıldığında oldukça seviyeli ve yine de popüler olabilmeyi başarmıştır bu özelliği ile oldukça saygı görmüştür. r.kelly ile yaşadığı adı belirsiz şeyden sonra def jam records ortaklarından damon dash ile nişanlanmıştır. adına kayıtlı son veriler mtv diary ve rock the boat klip çekimleridir. erkek kardeşi rashad anılarını anlatırken "we need a resolution" şarkısının klip çekimlerinde yılanlarla dans ettiği sahnede aslında ne kadar korktuğunu ve yine de işini en iyi yapabilmek uğruna o an için bunu umursamadığını söylemiştir. yine bet televizyonlarında aaliyah'ın çekimleri uğruna vefat ettiği "rock the boat" kilibinin premieri öncesi rashad video'yu sunarken su çekimlerinde nefessiz kalmaktan oldukça çekindiğini ama yine en iyisi olması adına buna katlandığını belirtmiştir, şarkı aslında oldukça genel şeylerden ibaret olsa da klipteki beyazlar içerisinde suda yukarı süzülme sahnesinin olması sanki ölümü ile ilgili bir tesadüfmüş gibi görülmüştür çünkü aaliyah o sahnede hakikaten bir melek gibi ışığa yükselir. nitekim arkadaşlarının görüntüleri ile çekilen "i miss you(takdire şayan olan bir başka şarkısıdır)" klibinin başında çok yakın arkadaşı dmx (ki birlikte "romeo must die" filminin "back in one piece" şarkısını seslendirmişlerdir) konuşmasında "tanrı seni yanında istedi çünkü sen yeryüzündeki tek melektin" diyerek onun hakkındaki "melek" görüşünü bir kez daha belirtmiştir. 2001 yılının 25 ağustos'unda 8 arkadaşı ile birlikte nassau'da vefat ettiğinde sadece 22 yaşındaydı, new york st. ignatius layola kilisesinde yapılan oldukça yüksek katılımlı ve canlı yayınlanan cenaze töreninde anısına her yaşını temsilen 22 güvencin uçurulan aaliyah new york, hartsdale, ferncliff cemetery and mausoleum'a defnedilmiştir.

(lil iky - 24 Mayıs 2009 13:55)

yaşasaydı muhtemelen şimdilerde dünyanın en iyi r&b eserlerini seslendiriyor olacaktı. belki başka bir zamanda başka bir dünyada aaliyah..

(meternity - 3 Mayıs 2011 00:40)

try again klibinde jet li ile el ele tutuşup duvarda yürümesine kurban olduğum...

(jish cha - 17 Haziran 2011 22:48)

aniden gelen nostaljik şarkı dinleme isteğimi try again şarkısı ile tatmin eden, bir yandan da hüzünlendiren insan tanesi. sesi gerçekten muazzam. yaşasaydı eğer popülarite açısından günümüz rihanna'sı olabilirdi. toprağı bol olsun.

edit: try again şaheserini, örnek vermek gerekirse; jennifer lopez'in aynı dönemlerdeki love don't cost a thing şarkısıyla yahut dönemin herhangi hit bir müziği ile kıyasladığınızda uzun yıllar unutulmayacak eşsiz bir sesin kader adı altında yok olup gittiğini alenen görebilirsiniz.

(daddy - 23 Şubat 2014 02:19)

2pac gibi the notorious b.i.g. gibi erken yaşta bu dünyadan göçüp giden mükemmel ses.

bazen düşünüyorum şu üçü hala yaşasaydı hip-hop r&b günümüzde nasıl şekillenirdi diye.

(brooklyn carter - 18 Eylül 2014 00:58)

nasıl ki 2pac'ın ölümü diddy, jay z gibi vasatları parlatmışsa, aaliyah'ın da çok erken ölümü kız grubundan diva attitude ile fırlamış beyonce'yi parlatmıştır.

22 yaşında ölen aaliyah'nın ya da 25 yaşında ölen 2pac'ın halen müzikalite/vokal/yeteneğine ulaşmış insanlar çıkmadı. isterse zibilyon satsın, popülerite başka bir konu.

(vena - 3 Haziran 2017 06:15)

eğer yaşıyor olsaydı şimdilerde piyasayı ellerinde tutan rihanna, beyonce ve muadilleri nal toplardı.

(welcometofreakshow - 19 Eylül 2017 00:17)

çok yetenekliydi, zaman ilerdikçe gelişip daha da iyi eserler verecekti; ama üzerinde kader yazan bir tabela durdurdu onu emin adımlarla ilerlediği yolda.

(rofw - 17 Ağustos 2005 21:13)

kendisini ilk defa mtvde izlemiştim, try again şarkısını söylüyordu. hatta şarkının klibinde bi yerde jet liyi görüp ne alaka diye şaşırmıştım, meğer beraber rol aldıkları romeo must die filminin soundtracki imiş o şarkı. vefat etmiş olduğunu bilmiyordum, ekim 2015'te river phoenixin hayatını okuduğum birgün benzer başlıklarda öğrendim bunu. bugün ölüm yıldönümü. tam 17 sene geçmiş ölümünün üzerinden.

(dr griffin - 25 Ağustos 2018 22:13)

bugün uzun bir süreden sonra kendi ismini taşıyan üçüncü albümünü dinledim bu muhteşem kadının.

albüm 2001’de çıktığında ben r&b ile iyice kafayı bozmuş 16 yaşında bir tıfıldım. r&b henüz birkaç sene içinde geçireceği başkalaşıma uğrayıp her önüne gelenin içini doldurmadan icra ettiği elektronik ağırlıklı saçma sapan bir şeye dönüşmemişti, ben de bu türün en öz, sulandırılmamış hâlini araştırıyor, araştırdıkça daha da kapılıyordum. nispeten taşra sayılabilecek bir yerde büyüyen, boyundan büyük sırları olan ve yalnız sayabileceğimiz genç dinleyicimiz büyük şehir ve mutluluk hayalleri kurarken bu siyah amerikalı müziğinde mariah carey ile başladığı yolculukta yeni sulara giriyordu. yaşıtlarım britney dinlerken ben en vogue, salt n peppa, aretha franklin, erykah badu, macy gray, destiny’s child, tlc, brandy, whitney houston, boyz ii men, toni braxton ve nicelerini keşfediyordum. en sevdiğin müzik ne, diye sorduklarında ve “r&b” yanıtını aldıklarında suratlarında oluşan soru işareti çok hoşuma gidiyordu. sanki bilinmeyen bir ada keşfetmiştim! ve ismini ilk olarak mariah’nın blue jean‘e 1998’de verdiği röportajda o dönem dinlediği isimleri söylediğinde duyduğum aaliyah da sonunda radarıma girmişti.

bu kırmızı ve oldukça şık kapaklı albümü dönemin teknolojisiyle günler süren bir çabayla şarkılarını tek tek indirerek edinmiştim. bir sene önceki try again‘i duymuştum ama başka bir şarkısı hakkında bir fikrim yoktu.

ilk single we need a resolution, siyah müziğinde 2000’lerde bolca duyacağımız ortadoğu ezgilerinin bezeli olduğu, daha girişindeki güçlü vuruşları ile insanı hipnotize eden bir şarkı. timbaland’in büyülü dokunuşu da işin içine girince albümü açmak için çok da doğru bir seçim. yontulmamış, sert ritmiyle insanı bir anda avcunun içine alan loose rap albümün en hip-hop etkili ve “şehirli” şarkılarından biri. ancak albümün beni en derinden etkileyen şarkısı bugün de dinleyince fark ettim ki rock the boat. o ne iç gıcıklayıcı, ne seksî bir şarkıdır yahu! aaliyah’ın klip çekimlerinden dönerken yaşamını yitirdiği şarkı olması kötü bir etiket olsa da bambaşka bir büyü var bu parçada, dinlediğim anda bütün erkekler gözüme bir başka görünmeye başladı resmen. afrodizyak bombası seni. more than a woman‘ı da bilmeyen yoktur diye düşünüyorum, bana hep çok duygusal ve melankolik gelmiştir bu şarkı nedense. eski kafalı never no more ve extra smooth, “r&b’de kalite” diye tez yazacak olsam örnek diye vermekten çekinmeyeceğim harika r&b/latin evliliği read between the lines, henüz kimseye açılamamış yalnız ve ergen bir eşcinsele geceler boyunca yoldaşlık etmiş sevgi dolu i care 4 u, rock ve r&b kalıplarını nefis bir biçimde birleştiren i can be ve what if, çok ama çok eğlenceli u got nerve, çok görkemli i refuse, rüya gibi it’s whatever, destiny’s child sevenlere hiç yabancı gelmeyecek those were the days ve tabii ki bu sayfada da ismi bol bol geçen, aslen romeo must die filminde yer alıp bu albümün abd dışı sürümlerine bonus parçalık yapan try again... ‘try again’in bir başka ilginç özelliği de r&b’yi 2000’li senelerde elektronik müzik alt yapıları ile mutasyona uğratan timbaland’in işe bu şarkıyla başlamış olması ve fiziksel olarak piyasaya çıkmadan yalnızca radyoda çalınma sıklığı ile abd’de 1 numaraya çıkan ilk şarkı olması.

bu albümle anlamıştım ki r&b’de sert ritimleri, hızlı melodi geçişlerini ve hip-hop’a yakın vuruşlu alt yapıları seviyordum. r&b’nin b’sini oluşturan blues öğelerini yoğunlukla duymayı seviyorum, r&b şarkılarında piyano duymayı çok seviyorum örneğin. çok kaliteli bir albümdü bu. bir dinleyici olarak yolumu çizmeme çok yardımcı olmuştur. “bebek kız” takma isminin hakkını çok güzel veren aaliyah da sesi divalar ligi’nde olmamasına karşın zor bir işin altından kalkmış, ipek gibi sesiyle çekiç-örs-üzengi pasımı bir güzel silmiştir.

seneler sonra aklıma geldin, günüme keyif kattın kadın. hiç unutmayacağım seni.

(turuncan53 - 20 Şubat 2019 02:08)