aynı zamanda bir prison break bölümü.

(meth - 1 Ağustos 2011 19:33)

ira irlanda mevzuu üzerinden önce teroriste sonra da insana odaklanan müthiş bir carol reed filmi. 3. adam falan hikaye kalır yanında. teroristin ne olduğu sorusunun cevabı, devletin ne olduğu sorusunun cevabıyla aynı zarfın içinde saklı, açıp okumak hiçbir devlet memuruna nasip olmadı. james mason'un canlandırdığı irlanda menşeili örgüt lideri, örgüt üyelerinden birinin ihtiyaçları doğrultusunda para bulmak için bir fabrika soymaya kalkışıyor, kısmen de başarılı oluyor lakin bi yaralanma mevzuu olayı alt üst ediyor. mason başkan ekiple dönemiyor, yolda kalıyor, sağda solda saklanarak hayatta kalmaya çalışıyor.

bir miktar spoiler içerebilir, can yakmaz.

ana hatları yukarıdaki gibi olan hikayede esas mevzu ise soygun sonrası yaşananlara örgüt üyeleri dahil karakterlerin verdiği tepkilerde saklıdır. her bir karakter, toplumsal konumu itibariyle terore, teroriste ve bireye bakış açısını bir şekilde yansıtır lakin ortak nokta tüm hareketlerinin bir şekilde kişisel çıkarlarına, olmadı egolarına hizmet etmesidir. örgüt üyelerinin kimisi kahramanlık, kimisi ün peşindedir, kız arkadaş aşkının kendi istediği şekilde ölmesi için çabalar. yerel halk oturmuş düzenin dağılmaması için bir şeyler yapar gözükür, derine inmez. ressam masonun yüzündeki ifadeyi çalmaya niyetlenir, rahip günah çıkartıp görevini yapma peşindedir. doktor masonu iyileştirip meslektaşlarını hava atma derdindedir. kafa avcısı cebini doldurmak ister. görünürde başkaları için acı çeken tek karakter ise mason'un canlandırdığı örgüt üyesidir, tüm çabası başkalarının hayatı içindir. evvet, doğru tahmin mason her zamankinden bir isa figürüne can verir bu şekilde. zaten iki sahnede de bu canlandırma ayyuka çıkar, ilki gizlice zina etmeye çalışan ikiliye, doğaüstü bir görsellikle, karanlıktan çıkar gibi gözükmesi ve çiftin nikahsız vuslata ermesini engellemesi. ikincisi ise müthiş resim - rüya sekansı. yüzündeki ifadeyi çizmeye çalışan ressamın elinde halisunasyonlar görürken birden ayağa kalkar ve incilden aşağıdaki alıntıyı okur kendisi:

"insanların ve meleklerin diliyle konuşsam, ama sevgim olmasa, ses çıkaran bakırdan ya da çınlayan zilden farkım kalmaz... bütün sırları bilsem, her bilgiye sahip olsam... ama sevgim olmasa, bir hiçim. varımı yoğumu sadaka olarak dağıtsam, bedenimi yakılmak üzere teslim etsem, ama sevgim olmasa, bunun bana hiçbir yararı olmaz."

bu repliğin, peder efendinin suçluların da iyi insanlar olabileceğini polis şefine anlatmasına müteakip dile gelmesi ise, isalaştırma mevzuuna paralel olarak filmin bir diğer derdini de açık eder. kara film kuşağının en canlı noktası suçlulaları ya da geniş anlamda toplum tarafından suçlu kabul edilenleri anlamaya çalışmasıdır ya fritz başkan sağolsun, odd man out da bu yoldan böyle yandan yandan gider.

gerek sonu, gerek aralara yerleştirilmiş müthiş sekansları ve topluma karşı bireyi öne çıkaran tutumuyla sinema tarihinin eşsiz filmlerinden biridir odd man out. garip adam. bak yaa isim de bile bi ayırma bi isalaştırma. töbe töbe.

(dwight - 25 Eylül 2011 18:33)

aynı zamanda everybody loves raymond altıncı sezon üçüncü bölümünün adı.

(meth - 17 Şubat 2012 18:06)

ayrıca red snapper'ın red snapper albümünden bir parça.

(jjff - 19 Ekim 2012 03:46)

carol reed'in yönettiği 1947 yapımı film. 1948'de bafta'yı kazandı.

(uzunada1969 - 17 Şubat 2014 23:37)

odd man remiksini orjinalinden daha zalim bulduğum red snapper şarkısı.
https://www.youtube.com/watch?v=ven3hezevji

(duvargecen - 6 Şubat 2015 03:13)

rudess morgenstein project'den bol bol ucleme duyabileceginiz bir parca.

(void - 6 Temmuz 2004 18:17)

--- spoiler ---
carol reed’in soğuk savaş parodisi odd man out’ta örgüt lideri johnny mcqueen’in (james mason) izbe bir gecekonduda gördüğü halüsinasyonlar salt yakın geçmişteki hapishane yaşamının hücre görüntülerine ait değildir. belki bütün bunlar (kahramanın gördükleri) yakın geçmişe dönük bir gerçekliğin parçasıdır ama ima edip çevresinde dolandığı fikirler devrim düşüne ya da toplumsal değişime dair pesimist inancın parçasını teşkil eder. dolayısıyla devrim bir halüsinasyondan ibarettir. bu, birçok film noir gibi temel bir çıkışsızlığı imlemekle birlikte -benim bildiğim- odd man out noir'lar arasında bilinçaltı süreçleri ve bastırılmışın geri dönüşünü toplumsal devrim düşü ile bağlantılandıran ve bunun imkânsızlığını tasvir eden tek filmdir.
--- spoiler ---

beni etkileyen yalnızca sinematografisi değil, aynı zamanda içindeki umutsuz aşk öyküsü. ilaveten halüsinasyon sahnelerinin içeriğinin zenginliği ve öykünün genel olarak çokkatmanlılığı kayda değer.

(hanging rock - 25 Eylül 2016 20:38)

spoiler

ne film yapmış carol reed. konu şahane de izlediğim versiyonun görüntüleri o denli iyi değildi ne yazık ki, bu da keyfi azalttı doğrusu ama üşengeçliğimden kalkıp da daha iyi bir versiyonunu aramadım. neyse. jason mason gene oldukça iyi oynamış. reed'in bir filmi daha geceleyin geçiyor. sadece bir günde geçiyor bu film. son zamanlarda sağlıklı olamayan, sürekli halisünasyon gören örgüt lideri johnny'nin arkadaşı için soygun yapmasını konu alıyor film. işler yolunda gitmiyor tabii, johnny kolundan yaralanmış bir şekilde irlanda sokaklarını dolaşıp duruyor film boyunca.

parçadan bütüne bir anlatımı var filmin. bireyleri teker teker anlatıyor reed. en sonunda ortaya bir toplum portresi çıkıyor mu tartışılır ama film için tercih edilen karakterlerin sadece ikisiyle (johnny'nin kahraman arkadaşı ve johnny'e âşık olan kadın) özdeşlik kurabiliyoruz. diğerleri yukarıda da belirtildiği üzere hep çıkarlarını düşünen, aşırı itici kişiler. bilhassa bir ressam karakteri var ki o portrelerin hepsini ressamın kafasına indirmek istiyorsunuz. zira johnny yaralı bir halde sayıklarken ressamın tek derdi "ölmeden önce onun portresini çizmek" oluyor. ama rahip de farklı değil. o da johnny'nin suçlarını itiraf etmesini istiyor. evlerine sığındığı çift onun kimliğini fark edince tırsıp evden kovuyorlar johnny'i. evsiz herif para için johnny'nin yeri konusunda pazarlığa girişiyor. johnny'nin arkadaşı sıklıkla kahramanlık taslıyor. johnny'nin örgütündeki diğer kişilerse polisten tırsıp onu sokakta bırakıyorlar.

velhasıl pek çok karakter mevcut filmde. hepsi johnny üzerinden işleniyor, hepsi de johnny'den kurtulmayı veya onun üzerinden para kazanmayı veya başka şeyleri amaçlıyorlar. yani hepsi çıkarlarının peşindeler. davaymış, örgütmüş falan bunlar pek kimsenin umurunda olmuyor. öyle ki arkadaşları bile sözde liderlerini sokakta bırakıp çekip gidebiliyorlar. reed'in filmi zengin. hem devlete, hem de örgüte bireyler üzerinden odaklanıyor. reed kimseyi kahramanlaştırmıyor, tüm karakterler -johnny dahil- zayıf kişiler. johnny dışındaki karakterlerin hepsi kişisel çıkarlarının peşindeler, yani günahkârlar. johnny ise soyguna başka birisi için dahil oluyor. ve bir isa altmetni de yok değil. johnny'nin perişan bir halde sokakta dolaşması, çıkarlarını düşünen korkak insanlar yüzünden ölmesi... isa'nın yaşamını hatırlatıyor.

mutsuz sonla biten nadir filmlerden odd man out. gerçi muhtemelen dönemin izleyicisi "cennette kavuştular" deyip sevinmiştir ama neticede johnny de, kız da ölüyorlar. mutsuz son yani. öte yandan reed'in halisünasyon sahneleri de başarılı. hele bir sahne var ki daha sonra pek çok filmde benzerini görebilirsiniz ama ilk bunda mı yapıldı bilemiyorum. johnny barda yaralı bir halde yatıyor. kendisine getirilmiş içki masaya dökülmüş, johnny yarı uyanıkken masadaki içkiye bakıyor ve baloncuklarda yolunun kesiştiği insanları görüyor. benzer bir sahneyi kubrick'in yanılmıyorsam the killers'ında da, scorsese'nin raging bull'ında da, billy wilder'in the lost weekend'inde de ve daha pek çok filmde bulmak mümkün. karakter bardaktaki baloncuklara veya masaya dökülmüş içkinin baloncuklarına bakar ve hayal görür. keşke şununla ilgili bir video hazırlansa. güzel sahneler...

velhasıl kaliteli film. başta çok ilgimi çekmedi ama sonradan sevdim.

spoiler

(sherlock holmes 90 - 26 Ağustos 2018 00:15)

frederick lawrence green 'in romanından uyarlanmış 1947 tarihli carol reed filmi . bir ira militanının banka soygunu ve polisten kaçışının hikayesi . filmin bir diğer adı the last man'dir.

(kirkinin da kulbu kirik karakter - 23 Aralık 2005 12:35)