işlem olarak gayet basit olmakla beraber insan, çevre, donamı ve daha bilumum faktörler devreye girdiğinde error verdiğini gördüğüm uygulamadır.
ne ki;
1- mağazadan fatura ve iade formunu al
2- gümrüğe onaylat
3- bürodan paranı al

tıpkı şey gibi, mesela yurtdışına gitmek gibi;
1- biletini al
2- vizeni al
3- uçağa bin
4- uçaktan in
...ve yurtdışındasın.

gayet basit bir işlem bu. kusura bakmayın, doğruya doğru.

(biraistebirader - 28 Aralık 2006 14:28)

"vergi iadesi" anlamındaki kavram.

hızlıca ve kolayca anlaşılması için "vergi" nin ne olduğuyla başlayalım. vergi, "vatandaş olarak devletten hizmet aldığınız ülkede, yapmış olduğunuz iş-alışveriş gibi mali (ekonomik) işlemlerde, devletin kullanımına sunulmak üzere (ve devletin siz sevgili vatandaşına hizmet etmesi amacıyla) faturaya eklenen ve sizden alınan meblağ"dır.

yani misal gidip ekmek alıcaksınız, ekmeğin asıl değeri 80 kuruştur, 20 kuruş da vergi kesilir ve siz ekmeğe "vergi dahil" 1 lira ödersiniz. sizin açınızdan ekmek 1 liradır.

ama aslen 1 lira değildir, 80 kuruştur, geriye kalan 20 kuruş "alışveriş yaptığınız ülkenin devletine gönderilir". (önemli nokta zaten burası)

şimdi gelelim "tax free" / "tax refund" meselesine. siz tc vatandaşı olarak yurtdışına gidip alışveriş yaptıgınızda, mağazada "aa siz bu ülkenin vatandaşı değilsiniz, sizden vergi almayalım biz" demezler, diyemezler. vergiler, faturaya otomatik olarak eklenirler. e ama ben tc vatandaşı olarak yurtdışındaki bir devlete niye vergi vereyim ki? bana hizmet vermeyen bir devlete durduk yere niye vergi vereyim? işte bu noktada tax free devreye girer yani vergi iadesi.

yurt dışında alışveriş yaptınız, ekmek aldınız. ekmeğe 1 lira para ödediniz ama biliyorsunuz ki bunun içinde oranın devletine gidecek olan bir vergi meblağı var ve siz o vergi meblağını geri istiyorsunuz. bu durumda alışveriş yaptınız mağazaya diyorsunuz ki:

ben yurtdışından geldim aha buyrun pasaportum, bana bu alışveriş işlemi için vergi iadesi (tax free) belgeleri hazırlar mısınız?

bu hazırlanan tax free belgeleri ve almış oldugunuz ürün ile birlikte (bu örnekte ekmek almış olduk, ama gerçek hayatta ekmekten vergi iadesi alamazsınız, yok öyle birşey, abartmayın)

"o ülkeden çıkmadan önce" gümrük işlemleri bürosuna (customs office) gidip, beyan ediyorsunuz, diyorsunuz ki:

ben bi halt yedım sızın ulkenızden alışveriş yaptım ve aha elimdeki belgede yazan meblag kadar devletinize vergi gitti, faturam burda, aldıgım ürün de burada bakın, şu belgeleri onaylayın da, ben de vergi iadesi kuyruguna girip verdiğim vergiyi geri alayım. (bu gümrük onayı zaruridir, kaçınılmazdır, onay almadığınız takdirde vergi iadesi mümkün değildir)

bunların tamamı siz henuz daha o ulkenın içindeyken oluyor!!! o ülkeden dışarı cıktıktan sonra o gümrük onayını alamazsınız. havalimanındaysanız ve pasaport kontrolunden geçtiyseniz, o ulke sınırı dışına cıkmış sayılırsınız, gumruk arkanızda kaldı, geçmiş olsun.

şimdi temele geri dönelim. tax free almak istiyorsanız şunları sağlamalısınız:

1) geçerli bir pasaportunuz olmalı
2) yurt dışından alışveriş yapıyor olmalısınız
3) alışveriş yaptıgınız yer size tax free belgeleri sağlayabiliyor olmalı.
4) alışveriş yaptığınız ürünlerin toplam meblağı, o mağaza için gerekli minimum alışveriş tutarının üzerinde olmalı. (misal, x mağazasından tax free alabilmek için en az 80 euroluk alışveriş yapmak gerekliyken, y&y mağazasında en az 150 euroluk alışveriş yapmanız gerekiyor olabilir. bu eşik değeri bildiğim kadarıyla devlet tarafından belirleniyor, pazarlık ederek değiştiremezsiniz)

5) alışveriş yaptığınızda ödeme sırasında tax free belgeleri isteyip doldurtun. bazı kısımları siz dolduruyor olabilirsiniz.
6) o ülkeden dışarı çıkmadan önce gümrük memurundan onay alın. (bunun için hem alışveriş faturasını, hem ürünü hem de tax free belgelerini isteyecekler)

bunları yaptıktan sonra, pasaport kontrolunden gönül rahatlığıyla gecebilirsiniz. paranızı, vergi iadesi gişelerinden alabileceğiniz gibi, çıkış yaptıgınız yerde bu tür bir gişe/büro yoksa, posta yoluyla göndererek de paranın kredi kartınıza gönderilmesini sağlayabılırsınız.

cevabı hayır olan sorular:

1) yurtdışından sipariş verdim, tax free alabilir miyim? hayır
2) dhl le geliyor, fedex le geliyor, uçarak geliyor kaçarak geliyor. hayır, tax free alamazsınız.

s: + e nasıl olucak?

c: - çok basit canım kardeşim, yurt dışına sen gitmiş olucaksın, faturayı bizzat sen, yurt dışında kanlı canlı ellerinle tutup vergi iadesi formu ve gümrük onayı alacaksın. başka yolu yoook.

s: + arkadaşım yurtdışından geliyor, ona sipariş verdiydim ben o zaman olmaz mı?
c: - o zaman arkadaşın yapıcak tüm bunları ve vergi iadesi alacak sen değil.

s: + ha tamam o zaman :)

birşey değil.

(cousin - 21 Mart 2011 13:33)

yeni haberder olup denedigim canavar sistem. %100 calisiyor.

agustos ayinin basinda italya'daki bir elektronik magazasindan bir adet samsung telefon aldim. fiyati 269 euro idi. alirken kasada tax free belgesi istedim. verdikleri fatura tarzi belgeye magazadaki kasiyer magazanin adinin bulundugu bir kaşe basti ve gumrukte bunu onaylattiktan sonraki 3 ay icinde geri getirmemi istedi.

turkiye'ye donecegim gun havaalaninda gumrukte istedigi damgayi o verdigi faturaya bastirdim ve baska birsey yapmadan turkiye'ye geldim. italya'ya tekrar donunce o magazaya gidip damgalanan vergiyi verdim ve daha onceden odemis oldugum vergiyi geri verdiler.

italya'da vergi %20. 269 euroluk bir urunun vergisiz hali yaklasik 224 euro. yani aradaki 45 euroluk fark bu islemden sonraki odenen tutar.

bazi ulkelerden ayrilirken alinan urunu gostermek gerekiyor mu bilmiyorum ama italya'nin venedik marco polo havaalani'ndan ayrilirken "hele bi goster bakam ne aldin yegen" diyen falan olmadi.

ayrica tax freeden yararlanmak icin urunun cikis tarihinden onceki 3 ay icinde alinmis olmasi gerekmekte oldugunu da hatirlatalim.

(ibomatt - 7 Eylül 2011 18:39)

efendim bu olay için benim gibi gerilmenize, kendinizi sıkmanıza, acaba nasıl olacak demenize gerek yok. basitçe anlatıyorum.
bu olay net olarak italya - roma aeroporto di fiumicino - leonardo da vinci için kesin bilgi içermekle beraber çoğu avrupa birliği ülkesinde aynı.

belirli bir seviyenin üstünde alışveriş yaparsanız (ki bu italya için 159 euro'ydu) tezgahtardan sizin için tax free belgesi düzenlemesini isteyin. bu işi yapan 2-3 firma varsa da bir tanesi global blue, diğeri ise tax refund. bu belgeyi alın ve gezmenize paşalar gibi devam edin.

ülkeye döneceğiniz zaman 2 durumda oluyorsunuz. aldığınız ürün ya el bagajınızda ya da check-in'e verdiğiniz bagajınızda doğal olarak.

eğer ürününüz check-in'e vereceğiniz bagajda ise check-in işlemini yapan görevliye "ben custom'a (gümrüğe) gideceğim" diyorsunuz. görevli sizin bagajınızı fişliyor fakat arkasındaki bantlara yollamak yerine size geri veriyor. siz bununla beraber custom'a gidiyorsunuz belgelerinizi veriyorsunuz ve mührü basıyor adam. (yalnız mesela benden aldığım telefonu göstermemi istediler gayet. o yüzden alacağınız ürünü kullanın edin ama hava alanına gelmeden önce mutlaka geri paketleyin. tax free işleminin üstünde "unused" olması gerektiği yazıyor.) bu noktada sonra bagajınızı gümrüğün yanındaki banttan kendiniz yolluyorsunuz. hemen yakınlardaki global blue veya tax refund noktasından da paranızı alabilir ya da kredi kartınıza yükletebilirsiniz.

eğer aldığınız ürün el bagajınızda ise (ki bu noktada parfüm gibi şeyler olmamalı çünkü el bagajınıza alamazsınız.) pasaport kontrolünü geçtikten sonra bir gümrük daha var. burada aynı işlemi yapıp gene yakınlardaki geri ödeme noktasından paranızı alıyorsunuz.

(arphenion - 7 Şubat 2012 19:18)

en son berlin tegel havalimanında deneyimlediğim alışverişe yatırdığım paranın bir kısmını geri alma olayı. her havaalanında uygulama aynı mıdır bilemem ama ben kendi yaptıklarımı anlatıyım. havaalanına gidince daha check-in yapmadan tax free ofisine gidiliyor. istenilen şeyler uçak bileti, pasaport ve tax free formlarıyla fişler. benim çok büyük bir alışverişim yoktu, belki de o yüzden aldığım hiçbir ürünü görmek istemedi, gereken damgayı direkt bastı görevli. ondan sonra da vezneye gidip paramı nakit olarak teslim aldım.
yalnız bu işlemler epey vakit aldığından uğraşacak olanlara havaalanlarına önceden gitmelerini tavsiye ederim. sıra o kadar çok oluyor ki tüm işlemleri halledebilmek için zaman önemli.

(herzstuck - 20 Eylül 2013 19:15)

3 aşaması bulunan sistemdir.

1) ürün satın aldığınız işyeri kasada size faturanız dışında ayrıca özel bir tax free formu düzenler. bu formun içinde kimlik bilgileriniz ile mutlaka pasaport numaranızın olması gerekmektedir. keza formun içinde alışveriş tutarı ile bu tutar akabinde vergi oranları uyarınca size iade edilecek tutar da ayrıca gösterilmektedir.

2) elinizdeki bu tax free formunu ürünleri satın aldığınız ülkeden ayrılırken havaalanlarında ki "custom" ibaresi yer alan gümrük bölümünde onaylatılması gerekmektedir. eğer iade tutarı çok değil ise genelde görevli gümrük memuru pasaportunuzu kontrol ettikten sonra formaların üzerine "stamp" denilen damgayı vurup, imzalayarak size iade etmektedir. ancak tutar yüksek ise veyahut memur arkadaş biraz sıkı ise bu durumda faturada yer alan ürünlerin kendisini görmek isteyebilir. bu duruma hazırlık olmak açısından aldıklarınızı bavulda değil de yanınızda taşımanız daha faydalı olacaktır.

3) bütün bu işlemler bittikten sonra elinizdeki onaylanmış form ile globol blue'nun dünyanın dört bir yanında ama illaki havalimanlarında yer alan noktalarından vergi iadenizi peşin veyahut kredi kartına iade şeklinde alabilirsiniz. keza bu işlemi ille o ülkedeki global blue noktasından da yapmanız gerekmemektedir. türkiye'ye geldikten sonra da burada yer alan noktalardan birinde iadenizi gerçekleştirebilirsiniz.

(dedicado a deus - 3 Eylül 2014 13:48)

yurtdışında bunu yapıyorsanız havalimanından nakten ödenmesini tercih etmek akıllıca bir seçim olur.

aksi durumda da mutlaka sizde kalan belgeleri tax bedeli hesabınıza yatana kadar saklayınız.

ben 3-4 yıl evvel şerefsiz italyaya boyle 150-200 euro kaptırmıştım. gayet nizami şekilde tüm işlemleri halledip zarfı iletmemize ragmen para iadesi hesaba yatmadı. daha sonra iletişme geçtiğimde belgeler duruyorsa yardımcı olabileceklerini belirttiler ama maalesef daha evvel defalarca yaptığımız halde ilk kez başımıza boyle bir itlik geldiği için belgeleri saklamamıştır. kerizlik bize şerefsizlik onlara baki kalsın.

(beeyore - 26 Kasım 2014 17:55)

bu islemi ankara esenboga havalimaninda yapmak tam bir zanaat ve beceri gerektirir. bir esenboga klasigi daha karsimizdadir. olaylar soyle gelisir: yukluce bir alisveristen sonra tax refund islemi icin bir fatura istenir (ki zaten oraya tax free isareti oldugu icin gidilmistir) ve tezgahtarlarin memnuniyetsiz bakislari altinda doldurulmasi beklenir. normal surece gore bu faturayla ve alinan mallarla havaalaninda gumruk mudurlugune gidilecek ve tax refund islemi yapilacak, boylelikle de odenen paranin %20si geri alinacaktir. bu islemin uluslararasi terminallerde, insanlarin en kolay ulasabilecekleri ve en hizlica halledebilecekleri sekilde ayarlandigini belirtelim oncelikle.

tabi olaylar ankara esenboga semalarinda farkli gelismektedir. havalimanlarinda 24 saat hizmet vermesi zorunlu olan bu tax refund gisesi ve de gumruk islemlerinin yapilacagi gumluk mudurlugu nerede konuslanmistir acaba? dis hatlar gelen yolcu terminalinde! burada altini cizdigimiz kisim "gelen yolcu" oluyor cunku yurtdisina gitmek uzere guvenligi gec(ebil)mis insanlarin gitmesi gereken yer alt katta!

tabi altkata inilmeden onceli hicbiryerde ve hicbirsekilde isaret, levha vs. bulunmamasi engeli asildiktan ve 10 kisiye sorduktan, ve aranilan mekanin giden yolcu degil gelen yolcu terminalinde oldugu anlasildiktan sonra engelli kosumuz baslamistir. ve inanin bana bu sadece bir baslangictir.

alt kata inilir. bu arada bu islemin check in'den once yapilmasi gerektigini belirtelim (yoksa mallar elinizde olmayacaktir artik), yani vaktimiz giderek daralmaktadir. alt katta otomatik kapilarin onunde durulur ki birisi disari ciksin ve siz de iceri girebilin. nasil olacak da olacak diye dusunurken gelen yolcu akimindan faydalanilarak iceri dalinir ve ilk polis memuruna durum anlatilir. anlamamissa (ki tax refund islemi cok yaygin degil) amirine de durum aciklandiktan sonra, 'haaa siz vergi seyini geri almak icin... tamam iceri gecin, arkadas uyuyor cagiralim' cumlecigi yankilanir kulaklarda. ama artik sona az kalmistir. tabi gumruk memurunun yapilan islemi anlamasi da bir o kadar surer. burada akillara takilan soru yabanci birisinin tum bu surecten gecme olasiliginin yuzde kac oldugudur.

sonuc ve oz: bosverin tax free alisverisi, odeyin pasa pasa %20 lik verginizi!

(deterjan - 20 Aralık 2004 16:13)

yurtdışında oturma ve/veya çalışma izniniz varsa tax free ibaresi olan mağazalardan bir ürün aldığınızda yurtdışından çıkışta ödediğiniz verginin bir kısmını alabilmeniz mümkündür. bu oranları kesin olarak bilmemekle beraber kısa zamanda tr'den bir notebook alıp vergisini de çıkışta geri almayı düşünmekteyimdir. böylece türkçe klavyeli, türkiye garantili güzel bir ürünü %10-18 arası bir ucuzlukta bir de kredi kartına x taksitle almak imkanım olacaktır. pek bilinmeyen bir işlem olduğu için kafamda sorular mevcut elbette ama bunları havaalanına 6 saat önce giderek çözmeyi düşünüyorum.

(ozdek - 7 Şubat 2005 07:33)

turistlerin ve yurtdışında ikamet eden, orada okuyan (kıbrıs dahil) vatandaşlarımızın yararlandığı, ödediğiniz k.d.v'yi geri almanızı sağlayan sistem. tax free hizmeti veren mağazalardan tax free faturası talep ederek bu hizmetten yararlanabilirsiniz. 118ytl'nin üzerinde yaptığınız her alışveriş için tax free faturası talep edebilirsiniz. iadenizi sorunsuz almanız için; aldığınız ürünü 3 ay içinde ülke dışına çıkartmanız ve check- in öncesi ürünle beraber gümrüğe giderek faturanızı onaylatmanız gerekmektedir.

deterjanın söylediği gibi ankara esenboga havalimanı 'nda bu işi yapabilmek şu an için problemlidir. yalnız binbir zorluklarla koyduğumuz levhaları görmemesi şanssızlık olmuştur. özellikle aşşağıdaki, dışarıdan açılmayan kapı için koyduğumuz levha mizah sınırlarını zorlamaktadır. nitekim yeni havalimanı inşaatı sonrası bu problemler ortadan kalkacak ve her medeni ülkede olduğu gibi bu iş kolay bir hale gelecektir.

not: bizde türkiye ikamet edenler olarak, yurtdışında alışveriş yaptığmızda bu faturalardan talep edebilir ve indirimli alışverişlerden faydalanabiliriz.

edit: iş bu entryde geçen bilgiler güncelliğini yitirmiş olup ilgili firmalardan teyit alınması çok önemlidir.

(john mason - 7 Nisan 2005 23:17)