albert camus için keşke daha çok oyun yazsaydı dedirten tiyatro oyunudur. caligula'nın ayna karşısındaki son haykırışları izleyeni ve oynayanı deli eder.

"caligula! sen de suçlusun! ha biraz fazla, ha biraz eksik, öyle değil mi? iyi ama, suçsuz insanın bulunmadığı şu yargıçsız dünyada kim göze alacak beni yargılamayı? görüyorsun ya, helicon geri dönmedi. ay'ı ele geçiremeyeceğim. ah ne acı şey, haklı olup da ölene dek bu yolda yürümek zorunda kalmak!

evet korkuyorum ölümden. kılıç sesleri! lekesizlik utkuya hazırlanıyor. neden onların yerinde değilim? korkuyorum! ne tiksinç şey, başkalarını küçümsedikten sonra kendini de aynı korkaklık içinde bulmak. ama önemi yok. korku sürmez. az sonra insanın yüreğini erinçle dolduran o büyük boşluğa kavuşacağım.

ne de karışık görünüyor dünya! oysa her şey nasıl da yalın! ay'ı ele geçirebilseydim, sevi yeterli olsaydı her şey değişecekti. peki ama nerede gidermeli bu susuzluğu? hangi yürek, hangi tanrı verebilir bana göller dolusu suyu? ne bu dünyada ne de ötekinde beni doyurabilecek bir şey var. oysa biliyorum ki (ağlayarak parmağını aynaya uzatır) sen de biliyorsun ki olanaksızın olması yetecekti.

ey olanaksız! dünyanın ve varlığımın sınırına giderek aradım seni. ellerimi uzattım. elimi uzatıp karşımda hep seni buluyorum, oysa sana karşı da içim hep kin dolu. izlenmesi gereken yolu bulamadım, hiçbir yere varamıyorum. özgürlüğüm de pek iyi bir şey değil ah helicon! hala hiçbir haber yok! öfff ne ağır bir gece! helicon dönmeyecek: sonsuza dek suçlu kalacağız! insan yüreğini saran acı kadar acı bir gece!"

(euphrates - 11 Aralık 2006 04:32)

albert camusun sisyphos efsanesi adlı felsefi yapıtındaki varoluşçu önermelerini oyunlaştırdığı yapıtı.

(tabularasa - 11 Eylül 2002 12:38)

kız kardeşi drusilla ile yatıp, agrippina ve lesbia yı da sarayında kurduğu genelevde çalıştıran, sonra da son ikisini-drusilla ölmüş ve tanrıça ilan edilmişti- ahlaksızlıkla suçlayıp sürgün etmiş, kız kardeşlerini çalıştırdığı saray genelevine de konsülleri ve zengin yurttaşları çağırarak büyük paralar karşılığında birlikte olmalarını sağlamış, amcası claudius u da kapıda bilet kestirerek rezalete ortak yapmış ve bu durumla da alay etmiştir..her tanrı ve tanrıça nın kılığına girdiği, kadın kıyafetleri içinde afrodit gibi dolaştığı, neptün le kavgalı olduğundan denize askeri çıkarma yaptığı ve ganimet olarak kumsaldaki deniz kabuklarını toplattığı söylenir..bir teatral hayat olarak sadece alman muhafızlarının taktirini toplamıştır zira onlara göre ancak bir tanrı bu kadar insandışı ve çılgın olabilir(mann)..ödlek olduğu için yaptığı savaşlar düzmece ve gerçekdışı kurgulardır.. (bkz: i claudius)

(tarao - 24 Ekim 2009 14:20)

atını senatör ilan eden ilk -ve haliyle son- roma imparatorudur. ayrıca kızkardeşini iğfal etmesi ve düzenlediği seks partileriyle ünlüdür. şahsi kanaatimce roma'ya neron'dan çok daha fazla zarar vermiştir. zira kayıtlara göre neron roma'yı veba salgınından kurtulma saplantısıyla yakmış, aslında sadece daha büyük çaplı zararı engellemek istemiştir.

caligula ise düpedüz sapık ve manyaktır.

atını senatör ilan etmiş diyorum. atını.

(senin beni sevebilme ihtimaline sicayim - 21 Şubat 2010 22:02)

canlılar evreni doldurmaya, sıkıntımı yoketmeye yetmiyor.hepiniz karşımda olduğunuz zaman, bakamıyacağım kadar büyük bir boşluk duygusu veriyorsunuz bana. ancak ölülerimin arasında rahatım.onlar sahici. onlar bana benziyor.beni bekliyor, gelişimi önceden seziyorlar.

der albert camusun calıgulasında caligula coesonia yı öldürmeden önce

(iiaa2 - 30 Kasım 2002 04:02)

asterikste, köye ajan olarak yollanan roma lejyonerinin ön adı.. caligula ufakus ise tam adıdır.. köyde durumu çaktırmamak için isminin caligulufaks olduunu söyler.. seneler önce çıkan hardcover asterikslerde (büyüfiksin hokusfokus, oburiksin hopdediks olduu zamannarda) farklıymıştı adı şüphesiz..

edit note : hatta galiba aptalus ödlekus idi yamulmuyorsam..

(dingdongdaddy - 13 Ocak 2003 17:01)

sefer düzenleyip, askerlerine istiridye toplatan roma imparatoru.
ilahi caligula.

(okurumokursunokur - 11 Mayıs 2011 02:31)

poseidon'a savaş ilan etmiş roma imparatoru. savaş planı da roma askerlerinin gemilerle denizi çevreleyip mızraklarını suya fırlatmalarıymış.

(aero dynamik - 10 Haziran 2012 21:55)

roma imparatorlugunun en gaddar ,sapik ve zeki imparatorlarindan biri.
filmi de vardi,hatta otomatik portakaldaki kardesimiz canlandiriyordu caligu'layi.

(orlando - 17 Mart 2001 15:42)

deniz tanrısı poseidon'a (gerçi roma döneminde, roma kültüründe ismi neptün olabilir poseidon dedim ama aynı kişi bunlar) savaş ilan edip askerlerini sahile çıkaran, sonra da denizi bıçaklamalarını emreden hasta roma imparatoru. ağustos ayına ismini veren agustus'un bir nesil büyüğüdür.

(norek - 23 Haziran 2013 02:45)

sevgilisinin ölümünün ardından psikopata bağlayan bir imparator .(bkz: albert camus)
"kişiler ölür ve onlar mutlu değildir.."^*

(ninni - 17 Aralık 2003 21:29)

ağır sapık tanımlamasının her köşesini hakkıyla doldurabilen roma imparatoru. kız kardeşi dursilla'ya tecavüz etmiş, atını konsül olarak atamıştır. doğum günü 31 . ağustos . 12'dir. gerçek adıysa gaius caesar augustus germanicustur.

caligula aslında "küçük ayakkabı" demektir. efendim?

üç yaşındayken giydiği asker üniformasının içinde çok tatlı göründüğünden ötürü askerlerin ona sen aşırı derecede sevimli bir şeysin diyerek taktıkları isimdir. tabii neyle raksettiklerini bilmiyorlardı. caligula bu isimden her zaman nefret etmiştir.

eee... koca roma imparatoruna ayakkabıcık demek pek mantıklı değil, deli olan roma imparatoruna öyle seslenmek hiç mantıklı değil.

babası germanicus dahil olmak üzere dönemin roma imparatoru tiberius tarafından ailesi bir bir katlediliyor. tabii bunlar söylentiden öteye gitmemekte sonuçta tiberius'un , bir başka koca roma imparatoru, bir çocuğun tüm ailesini öldürüp sevimli diye himayesine alıp bu yediği bıldır hurmaların çıkacağı sonu düşünmemesi düşünülemez değil mi?

pek de öyle değil, sonuçta caligula göstermiştir o koca roma imparatorlarının ne olabileceğini.

neyse o bıldır hurma 16. mart .37'de tiberius'u boğarak öldürüyor. bunu yapanın kim olduğu pek bilinmese de (rivayetler yine caligula ve arkadaşını gösteriyor) tahta caligula'nın oturduğu gerçeğini değiştirmiyor.

daha tiberius'un kıçına pamuk tıkılmadan 28.mart'ta caligula kıçını roma tahtına oturtuyor ve ne oluyor biliyor musunuz? halk, senatörler falan herkes seviniyor. çünkü tiberius da pek sevilmeyen biriydi. şimdi gelen gideni andırır mı göreceğiz.

şaşırtıcı bir biçimde her şey ilk aylarda normal gidiyor, sonra caligula hasta düşüyor ve başka bir insan olarak "iyileşiyor". hemen tiberius'un amcası dışında tüm ailesini öldürtüyor. claudius kim oluyor peki ? bir sonraki imparator hahaha!

neyse içindeki keyif pezevengini serbest bırakan caligula iki sene içinde roma ekonomisini batırıyor. çare olarak da vergilere abanıyor. halk homurdanıyor pek çalıyorsa benim paramı çalıyor kardeşim durumu yok ortada, sonuçta senatörlere de yansıyor bu memnuniyetsizlik.

parayı sadece zevkine mi harcıyor? evet dönemin en büyük projelerine girişiyor. sırf kahinin biri laf soktu diye ("senin imparator olma ihtimalin bailiae körfezini at üstünde geçmekle eşdeğer!'") bailiae körfezindeki puteoli limanından körfeze doğru giden ama bir yere varmayan bir köprü inşa ettiriyor. üstüne büyük iskenderin zırhını giyiyor ve atı ıncatius'ın sırtında köprünün ucuna gidip geri geliyor. (bkz: diktatör olunca yapılan ufak şımarıklıklar)

aynı zamanda dönemin o zamana kadar görmediği büyüklükte iki gemi yaptırıyor. biris resmen sırf parti yapmak için inşa ediliyor.

yaptığı en delice iş yine de bu değil. britanya'yı alacağım diye ordusunu topluyor ve sefere çıkıyor. sonra ne mi oluyor? deniz kenarına vardığında vazgeçiyor ve askerlerine deniz kabuğu toplatıyor.

neyse nasıl yaptırdığı köprünün ucuna kadar gidip geri geldiyse o seferden de aynen geri dönüyor. sonra başka bir şey yapıyor.

m.s 40 yılında tanrı olduğunu iddia ediyor. çüş.

adına tapınaklar inşaa edilmesini ve insanların kendisine tapınmasını emrediyor. hazır başlamışken bir heykelimi de kudüs'e dikin diyor.

sonra tanrı olarak tapılmak üzere iskenderiye'ye taşınacağını duyuruyor. eeehtera beeyh diyen senatörler bir kumpas kuruyor ve 24.ocak.41'de caligula imparatoprluk muhafızları tarafından öldürülüyor.

ondan geriye bir sada kalıyor işte.

(roland - 27 Ocak 2014 18:10)

adamı allak bullak eden bi eserdir kendisi. dondurucu cümleler içerir çoklukla..

"on croît qu'un homme souffre parce que l'être qu'il aime meurt en un jour. mais sa vraie souffrance est moins futile: c'est de s'apercevoir que le chagrin non plus ne dure pas. même la douleur est privée de sens."

"zannederiz ki insan, sevdiği kişi öldüğü için acı çeker. oysa asıl üzüntüsü bundan çok daha az önemsizdir: en büyük kederin bile uzun sürmeyeceğinin farkına varmaktır asıl dert.. acının kendisi bile anlamdan yoksundur."

(cisterna - 14 Nisan 2004 00:45)

roma imparatoru caligula'nın sapmış başkaldırısına dair albert camus piyesi..insanlara astığım astık kestiğim kestik bir biçimde davranan, ayı elde etmek isteyecek kadar imkansıza başkaldıran caligula "herşey yapılabilir"i özgürlük sanıyor..piyesin sonunda aynanın karşısında kendisiyle hesaplaşan caligula'nın söyledikleri eylemde sınır tanımayan, özgürlüğü istediğini yapabilmek zanneden ahaliye tokat atacak cinsten: "bu iyi bir özgürlük değil.."

(beyond the mask - 30 Mayıs 2004 17:38)

bu abimiz hakkında biraz araştırma yaptıktan sonra hakkında bilinen bazı şeylerin düpedüz iftira olduğuna kanaat getirdim. kendi devrinde yaşayan tarihçiler philo ve seneca (ki meşhur stoik feylesof seneca'nın ta kendisi oluyor bu) kronikleri haricinde yazılanların doğruluğu epey şüpheli.

kızkardeşiyle ensest ilişki kurduğunu, sarayda genelev açıp burada kızkardeşlerini ve senatörlerin karılarını sattığını, atını senatör yaptığını yazan kronikçilerden suetonius, caligula öldükten yaklaşık 20 yıl sonra doğmuş ve bütün bu iddiaları barındıran tarih kitabını caligula'nın ölümünden 80 yıl sonra yazmış. caligula'yı itin götüne sokan diğer tarihçi cassius dio ise caligula'nın hayatını da içeren kronikleri caligula'nın ölümünden 180 yıl sonra kaleme almış. ancak çamur at izi kalır misali, biraz da skandal ve dedikodu barındırdığından ve insanoğlu dedikoduya çok düşkün olduğundan mütevellit, bu abilerin uydurduğu efsaneler zamanla tarihi gerçekler olarak kabul edilmiş.

dikkate şayan diğer bir nokta ise, caligula'nın demokratik seçimleri geri getirmeye çalışması üzerine, kendisini itin götüne sokan cassius dio'nun yazdığı yorum: 'bu iş ayak tabakasını memnun eder, aklı başında olanları ise kedere boğar, devlet kurumlarına olmadık kişilerin seçilmesi felakete neden olur.'

caligula devrinde bizzat yaşayan philo ve seneca, caligula'nın halka yaranmak için yeni amfitiyatro ve arenalar yaptırıp gösterişli gladyatör dövüşleri ve at arabası yarışları düzenlemek gibi aşırı harcamaları (ki bu devasa arenalardan biri 250.000 seyirci alıyormuş), yine halk desteği almak için geniş çaplı vergi affı çıkarıp devletin gelirlerini baltalaması ve tasvip etmedikleri diğer politikalarını oldukça sert bir şekilde eleştirmiş . bu dayılar caligula'nın öfkesine hakim olamayan, zevk için insan öldürten gaddar biri ve milletin karılarıyla yatan uçkur düşkününün teki olduğunu da yazmışlar. ancak ikisi de caligula'yı hiç laf sakınmadan eleştirdikleri halde kızkardeşiyle ensest ilişki yaşadığından, sarayda genelev açıp kızkardeşlerini ve senatörlerin karılarını sattığından bahsetmiyor. bunlar gerçek olsa böyle bir malzemeyi sonuna kadar sömürür ve bütün detaylarıyla yazarlardı, çünkü bu dayılar caligula'yı günahları kadar sevmiyorlar. onlar yazmadıysa aslı astarı yok yani anlayacağınız.

atını senatör yapması konusunda ise, kaynağı hiç hatırlamıyorum ama modern tarihçilerin yorumuna göre caligula, senatörlerin işe yaramazlığından dem vurarak 'atımı senatör yapsam sizden daha iyi çalışır' diye bir laf etmiş, kendisi öldükten neredeyse 2 asır sonra bire bin katıp anlatan cassius dio da bunu 'atını senatör yaptı' diye abartmış.

kendisine tanrı gibi tapılmasını istediği, iskenderiye'de ikide bir isyan çıkaran yahudi cemaatine sinir olup kudüs'teki tapınağa kendi heykelini put olarak koydurmaya kalktığı doğru. roma'da ölü imparatorları tanrılaştırma geleneği vardı ancak yaşayan imparatorun kendini tanrı ilan etmesi işi mısır firavunlarından ilham alan caligula'nın başının altından çıkmış.

gemileri 2.5 mil boyu dizerek köprü yaptırması konusunda ise çelişkili kayıtlar var ve arkeologlar bununla ilgili kesin bir kanıt bulamamış. ama 'pleasure barge' denen lüks gemiler yaptırdığı doğru, bu gemilerin kalıntıları nemi gölü'nün dibinde yapılan arkeolojik kazılarda bulunmuş. gemilerin içinden çıkan mermer heykeller ve diğer hazineler italya'da arkeoloji müzesinde sergilenmekte.

caligula devrinde yaşayan yahudi tarihçi josephus, caligula'nın mısır'dan tahıl ithalatını artırdığını, seneca ise caligula bütün gemilere el koyup meşhur yüzen köprüyü yapmakta kullandığı için mısır'dan tahıl taşıyacak gemi kalmadığını ve kıtlık çıktığını yazıyor.

koca bir lejyonu deniz kıyısına götürüp denizi mızraklatma ve deniz kabuğu toplatma olayı ise, modern tarihçilerin yorumuna göre caligula devrinde vitamin bile olmayan tarihçilerin abartmasından ibaret. bazı modern tarihçilere göre, bu olay aslında askeri bir tatbikat olup bu iki dedikoducu tarihçi tarafından alabildiğine abartılıp şehir efsanesi haline getirilmiş olabilir.

caligula devrinde yazılmış, hatta bir tanesi de sürgün ettiği kendi kızkardeşi tarafından kaleme alınmış olan diğer kronikler ise maalesef günümüze ulaşmamış. kesin olan bilgiler caligula'nın çağdaşı olan seneca, philo ve josephus'un anlattıkları ve arkeologların bulduğu kanıtlarla desteklenebilenler. diğerleri ise bildiğin iftira ve abartıdan ibaret.

roma siyasi kültüründe kötü yönetim cinsi sapıklıklarla özdeşleştirildiğinden, kötü bir yönetim sergileyip hazineyi tamtakır yapan ve kıtlık çıkmasına neden olan caligula'ya kendisinden çok sonra yaşamış olan tarihçilerin türlü çeşit sapıklıklar atfetmeleri olağan imiş. anlayacağınız caligula her ne kadar sütten çıkmış ak kaşık olmaktan çok uzak olsa da kendisine epey haksızlık edilmiş monşer.

edit: caps verelim tam olsun: http://imgur.com/jsnuhso

(kase - 13 Mart 2015 14:05)

albert camusun pek başarılı bir tiyatro eseri..
caligula adlı imparator sevgilisinin ölümünden sonra doğayla bi yarışa girer olanaksızı olunur kılma çabasındadır.. helicondan ay'ı ele geçirmesini ister helicon başarısız olur...
oyun natural born killers tadındadır caligula herkesi öldürür ya da öldürtür..

"insan bedenini saran acı kadar acı bir gece. tarihe caligula tarihe"

(iiaa2 - 30 Temmuz 2001 01:03)

kendini tanri olarak gordugu icin yahudilerin baska tanriya tapmalarini kisisel alarak, kudus'teki sinagoga kendi heykelini diktirmek isteyen ve karsi cikan tum yahudilerin oldurulme emrini veren roma imparatoru. kendisi olduruldugu icin bu plan gerceklesmemistir.

(kal ho naa ho - 4 Ocak 2005 10:58)

kızkardeşlerinden birinin ırzına geçen, diğerinin yosma olmasına vesile olan, evli kadınlara musallat olmuş iktidar sahibi bir karakterdir. evli kadınlarla cinsel ilişkiye girdikten sonra onlara cinsel ilişkiyi yasaklar hatta boşanmalarını emredermiş. boşanmayı kabul etmeyen kocaları arka bahçeye gömdürdüğü, sevişmeye niyetlendiği kadınlara ön sevişme esnasında romantik bir sesle "şimdi emredersem boynunu koparırlar" diye fısıldadığı rivayet edilir.

(ranini - 16 Şubat 2005 19:39)

roma imparatorluğu'ndan ziyade roma şehrine ve roma sosyetesine düşman kaçık imparator. sık sık sara nöbetleri geçirdiği söylenir. matematiğe ilgisi vardır, ülkenin vergi sistemine epey kafa yormuştur. yerini beğenmediği bir dağı kaldırıp ova haline getirilmesini emretmiş olduğu tarihte yazar. zalimliğinin bir sebebi, ensest ilişki yaşadığı ablası drusilla'nın ölümü ise bir diğeri de kendi vücuduna karşı duyduğu nefrettir. inkitatus isimli sevgili atını senato'ya seçtirmek istemiş ve nihayetinde zor ikna edilmiştir. ölümü, muhafız birliği komutanı cassius chaerea'nın elinden olmuştur.

(arnold layne - 18 Mart 2005 01:02)

roma imparatoru. kendisini tanri, kizkardesini tanrica, atini da senator ilan ederek tarihe deli olarak gecmistir.gunumuzde de hala hastaligi ilgi cekmektedir, beyin hummasi, sizofreni gibi olasiliklari savunan cesitli tezler bulunur.

(negerekvar - 13 Kasım 2001 13:10)