fotoğrafı hayalle karıştırmak gibi bir şey. fotoğraf çekiyorsunuz ve sonradan fotoğrafı, fotoğrafın aklınızdaki hayaline benzetmeye çalışıyorsunuz. bunu yapabilmek için biraz hayal gücü ve hayal gücünü uygulamaya aktarmak için kabiliyet gerekiyor. iyi sonuçlar çıkarmak için fotoğraflar arasında güzel benzerlikler ve uyum yakalamak gerekiyor.
photoshop, illustrator, freehand ve buna benzer programların yardımıyla yapılıyor genelde.
bana sorarsanız karakalem çizilen bir eseri dijital ortamda boyamakla hemen hemen aynı...
(bkz: http://www.zonezero.com/…lios/retrato/guvenc/02.jpg)

(goddar - 16 Aralık 2006 22:46)

fotoğrafı diyafram, örtücü, iso, kadraj, ışık, kontrast vb gibi makineye ve fotoğrafçıya dayalı, olmazsa olmaz ilkeler dışına taşıyan şeytan icadı gereklilik. ruh özgürlüğüm. mavi domateslerimin sebebi.

susan sontag ın dediği gibi eğer önem bahşettiklerimizi fotoğraflıyor isek, o önemli olana hayal gücümüzü, aslında görmek istediğimizi ya da aslında gördüğümüzü katmamız, önem verdiğimiz ile aramızdaki ilişkide hakkımız değil midir? ya da manipulasyon karşıtlarının fotoğraftaki gerçekliğe müdahale itirazı ne kadar haklıdır? yağmur damlalarını bir tül perde gibi göstermeyi iyi fotoğrafçılık sayan zihniyetin, vizörden gözünü çektiğinde böyle bir perde olmadığını, onu aslında bir takım numaralarla kendisinin yarattığını farketmesi için donuna kadar ıslanması mı gerekmektedir? bu manipulasyon değildir de photoshopum mu günah keçisidir?

mutfak tezgahı üzerinde duran elmaları daha kırmızı ve canlı göstermek için uygun açı ve ışığın süresi, miktarı gibi değerleri hesaplayan ve istediği görüntüyü yakalayabilmek için adeta amuda kalkarak fotoğraf çekmek durumunda kalabilen fotoğrafçı aslında manipulasyonun kralını yapıyor ise, bir yerlerde bir başka fotoğrafçının aynı elmaları maviye boyayıp, güneşin yanına yerleştirmesine de kimsenin itiraz etmeye hakkı yoktur. poz verdirerek fotoğraf çekenlerin manipulasyonlarına değinmek istemiyorum. o ayrı bir hikaye.

(penia - 3 Haziran 2009 22:39)

digital fotoğraf photoshop'a bağımlıdır. tarzı ne olursa olsun bu böyledir. fakat tarza göre gereksinimi değişiklik gösterir. bir moda fotoğrafı ile bir haber fotoğrafının ps müdahalesi gereksinimi aynı olamaz. ayrıca 1980'lerin başından beri national geographic dahil bir çok fotoğraf ajansı ve ilgili yayıncılar dia'lar üzerinde digital müdahaleler yapmakta. fotoğrafta olanı yok etmek de dahil buna. örneğin göze batan bir elektrik direğinin silinmesi gibi.
bunlara ek olarak, fotoğrafta analog dönemin sanat fotoğrafçıları vardı ki, onlar karanlık odada negatiflere taklalar attırırlardı, sonucun fotoğraf mı resim mi olduğunu anlayamazdınız. günümüzde photoshop'u kullanarak fotoğrafı manipüle edenleri ben onlara benzetiyorum. buna benzer tarzlarda da sınır olamaması gerekir. fakat bu tarzı benimseyenlerin de çok fotoğraf bakıp, çok sanatçı inceleyip neler yapıldığını görüp sonra bir şeyler üretmelerini tavsiye ediyorum. yoksa ortaya çıkan işlerin amatörlükleri ve amaçsızlıkları görüntü hafızamızda yer edinmekten çok uzak oluyor.

(obturator - 11 Nisan 2010 23:41)

jim kazanjian'ın internet yoluyla bulup biriktirdiği fotoğraflarla şahanelilerini gerçekleştirdiği tekniktir.

(yipyipyip - 17 Mart 2014 21:57)

fotografların üstünde çeşitli yöntemlerle oynayıp, değiştirme olayına gavurun taktıgı isim, vesikalıga rötüş olayından, gercekliğin sanrıyla karıstıgı(oeh) aşmış eserlere kadar geniş bir alana yayılmıstır. üstatlarından biri icin (bkz: gül güvenc)

kısaca photoshop yapmak oluyor.

(awakeone - 20 Mayıs 2004 21:47)

dogru durust fotograf cekemeyen, beceriksiz fotografcilarin en sevdikleri arkadaslari, bir numarali koruyuculari. yasasin 35mm, yasasin celluoid...

(ningyo - 2 Eylül 2004 01:56)

şevki yılmaz ın sahte dublajı(!) ve tony blair in ırak fotoğrafları hakkındaki ifadesini akla getiren fotoğraf sosoyolojisinin önemli durumusu

(truecolor - 2 Eylül 2004 01:58)

bu sanatla iştigal eden insanlara beceriksiz fotoğrafçı dendiğini duymuştum daha önce de.. oysa o becerikli fotoğrafçılara da aynı mantıkla beceriksiz ressam denebilir gibime geliyor. halbuki mantık yanlış. resim ayrı bir şeydir, fotoğraf ayrı, manipulasyon ve digitalart apayrı...

(orumceq - 2 Eylül 2004 02:12)

birtakim fotograflarin ve dijital ortamda hazirlanmis, gerek iki, gerekse uc boyutlu resim ve goruntulerin birbirleri ustune bindirilmesi, birbirlerine kaynastirilmasi, belli dokularla (texture) fotograflardaki nesneler uzerine yeni kaplamalarin yapilmasi, kolaj yontemi ile fotograflarin birlestirilmesi veya belli bir mozaigin olusturulmasi, genel renk ayarlari ile oynanmasi, ancak bunlarin hepsinin daha cok fotograf veya onceden hazirlanmis bir baska goruntunun uzerinde uygulanmasina verilen addir.

yalnizca fotomontaj degildir, veya cekilmis bir fotografta birkac ayarlama yapmak, birkac duzenlemeye gitmek veya eklentide bulunmak degildir. kendi basina, apayri bir dijital sanat halini almistir. bu yuzden, eger basli basina bir sanat gozu ile bakilacak olursa photo manipulation yapan kimselere "beceriksiz fotografci" veya "beceriksiz ressam" yakistirmasi yapmak uygun olmayacaktir.

kelime anlami olarak turkce'ye dogrudan cevrilmesi, mota mot bir sekilde yapildigi zaman kesinlikle fotomontajdan cok ama cok farkli birsey oldugu gozukecektir.

genellikle bu tur calismalar belli bir konu uzerinedir. gunumuzde en populer ornekler genellikle spirituel ve soyut konular uzerinedir. gerek belli mitoslar veya mitolojilerden alintilar olsun, gerek insani bir duyguyu belirtsin, gerekse hakikatte olmasi imkansiz olan birsey canlandirilmis olsun, genellikle soyut konulara yonelinir.

ancak hicbir anlami olmayan (daha dogrusu sanatcinin yaparken hicbir anlam yuklemedigi), sadece sanat yapmis olmak icin yapilmis ornekler de yok degildir.

kanimca teknik itibariyle yapmasi bir hayli basit olan bir calisma turudur. en az iki senelik photoshop veya paint shop pro deneyimi olan bir insanin rahatca yapabilecegi turdendir bunlarin bir cogu teknik bakimdan, zira bir grafik tablete filan ihtiyac olmadigi gibi, sadece bu programlarin sagladigi birtakim toollar ile yapilabilir.

isin zor olan kismi, konsepti kotarabilmektir. eger bir amac ugruna yapiliyorsa (veya sadece goze hos gozukmesi icin yapiliyorsa dahi) o butunlugu saglamak, dogru seyi dogru yere koyup, verilmek istenen hissi verebilmek kolay degildir. teknik bakimdan kendime guvendigim halde photo manipulation olayinda o kadar da basarili olamamam bundandir diye dusunuyorum. pek tabii cok fazla photo manipulation yapmaya calismamis olmamdan da oturudur. simdi buna degineyim ve biraz kisisel fikrimi soyleyeyim:

gunumuzde bu tarzda yapilan eserlerin cogu artik yavas yavas tekduze bir hal almaya baslamistir. wallpaper yapmak icin kristal formlari kullanilmaya baslanmis, cok fazla "radial mirroring" (bir resmin ortasindan gecen gorunmez bir cizgi uzerinden, resmin bir kisminin simetrik bir sekilde diger kisma yansitilmasi olayi) kullanilmaya baslanmis, hep ayni tarz tipografi ornekleri ile suslenmeye, hep ayni tarz cizgiler, seritler ve noktalar kullanilarak dijital bir hava katilmaya baslanmistir.

etrafta gordugum bircok calismaya baktigimda "hah, bu eser su sanatciya ait" diyebilecegim pek birsey gorememekteyim. ozellikle de daha melankolik calismalar, yani isimleri genellikle "olum, yalnizlik, sessizlik" ve benzeri konseptler uzerine kurulu olanlar, hep ayni tarzda yapilmaya baslanmistir. bir insan eli/yuzu/gozu alinir, bir baska insan uzvunun ustune yerlestirilir, karanlik bir arkaplanin ustune yapistirilir.

en siklikla kullanilan teknikse, catlamis toprak, paslanmis metal veya eskimis kumas dokularinin deri uzerine uygulanarak bir eskimislik, bir curumusluk ve melankoli havasinin yakalanmaya calisilmasidir. hatta cogu ciddi anlamda photo manipulation yapan insan bile bu teknige siklikla basvurmustur. ancak bu insanlar bile, yeni yetme sanatci adaylarinin (ben sanatci degilim, o yuzden kimseyi asagiladigim sanilmasin burada) bu teknigi kullanmalarini "onune gelen deriye catlamis toprak dokusu koyuyor" demektedirler.

ancak teknigin otesinde, bu eserlerin cogunun konulari da birbirlerine fazla benzemektedir. ozellikle melankolik konulara olan agirlik ve fazla soyut bir eser cikarma kaygisi nedeniyle son zamanlarda yapilmis bircok calisma hep olum, yalnizlik, melankoli, delilik, sessizlik ve benzeri "mutsuz insan psikolojisi" cagrisimi yapan konular uzerinedir.

bunun sebebi, bu tur calismalari yapan kimselerin ruh halinin mi surekli boyle olmasindan dolayi oldugu, veya kendilerini yalnizca bu sekilde mi ifade edebilmeleridir, bilinmez. ancak photo manipulation ile ilgilenen ve "ciddi eserler cikariyorum" diyen bircok insanin, kendilerini aslinda cizim yolu ile de ifade edebilmeleri onemlidir. insan anatomisini cok basarili bir sekilde kagida yansitamayan bir kimsenin, teknik bakimdan kolay oldugu icin photo manipulation'a yonelmesi, yalnizca tekduze calismalarin ortaya cikmasina sebebiyet verecegi gibi, calismalarin kendilerinin de basarili olmasina engel olacaktir kanaatindeyim. zira profesyonel anlamda bu tur illustrasyonlar yapan kimselerin aslinda kaleme hakimiyetlerinin olmasi da cok onemlidir.

teknigin kolayligi nedeniyle bircok insan ilk bunlari yapmaya baslayarak dijital grafige adim atarlar. bircogu bir ileriki adimi atmaktan korkar ve eline kalem dahi almaz (grafik tablet bile olsa yine de manuel cizim, cizimdir). isi hakkiyla verenlerse once bunla baslayip, sonra cizime gecip, sonra da tekrar buna donebildikleri gibi (veya bununlan baslamalarina gerek bile yoktur bazi durumlarda), elle cizdikleri birtakim objeleri de photo manipulationlarina katabilmekte, veya bir grafik tablet yardimi ile gereken rotuslari yapabilmektedirler.

gunumuzun gelisen dijital grafik teknolojileri sayesinde, programlarin sagladiklari filtrelerin (filter), fircalarin (brush) ve dokularin (texture) kazanmis oldugu oncelik kaygi vericidir. programlarin kendilerinin saglamis olduklari bu ozellikler nedeniyle kisisel yetenek kaybolmakta ve yalnizca kisinin hayalgucune indirgenmektedir. zaten photo manipulationlarin basarili olmasi icin hayalgucunun cok buyuk onemi vardir, ancak hakikaten elle tutulur bir eser olmasi, yapan sahsin basit tekniklerden kendini siyirip, kisisel yetenegini de icine soktugu calismalarda mumkundur.

(spincrus - 22 Eylül 2004 09:19)

genelde gelin damat fotograflarında, damadı gelinin avcunun içine koymak, ikisinin beraber isviçre alpleri üzerindeki bulutlarda yürüyormuş gibi göstermek, ikisini birden şelalelerin içine sokmak, gökkuşağından geçirmek gibisinden kitch ötesi berbat resimlerin oluşturulmasında kullanılan bir tekniktir, estetikten uzak, avamın zevksizliğine gayet uygundur. sanat amacı için yapıldığında ise benzer kitch'lik hiç hız kesmeden devam etmektedir. genel olarak bu kadar güçlü manipülasyon araçlarının sanatçının elinde olması, "ay bunu da yapayım", "buraya bir küp atayım" gibisinden, emek vermeden estetiği yakalatabileceğini düşündürtür ki bu yalnıştır.

foto manipülasyon konusunda jerry n uelsmann yapılabilecek neredeyse her şeyi 40 yıl önce, karanlık odada manuel metodlar ile yapmış ve olaya son noktayı koymuştur. eski çalışmaları gayet estetik ve başarılıdır. bende bulunan bir albümünden gördüğüm kadarı ile bu ustanın bile son zamanlarında kitch'e kayan çalışmaları bulunmaktadır.

(tan vakti - 6 Mart 2006 17:07)