unutulmuş ve de unutturulmuş iranlı yönetmen. (dar ghorbat) tabiate bijan (ölü doğa, 1974) filmi çok muntazam olan iranlı yeni dalgacılardan eski bir adam saless. robert bresson etkileri görülebilir filmlerinde, tema ve disiplin olarak.

(zarp - 9 Nisan 2012 00:26)

hak ettiği değeri görememiş, iran sinemasının en iyilerinden olmasına rağmen ne yazık ki pek az bilinen büyük yönetmen. tabiate bijan adlı muazzam filminin dışında türkçe çevirisi yapılmış bir başka filmi yoktur maalesef. sözü hamid debaşi'ye bırakalım:

''kiyarüetemi'nin anlatısının sadeliği ve zararsız olanı konu etme cesareti, dönemin sanatçılarından söhrab şehide sales'i hatırlatır. 1998'de, kendi isteği ile sürgüne gittiği chicago'da ölen sales'in iran sinemasındaki çıkışı oldukça anidir. yek ettefaq-e sadeh (basit bir hadise, 1973) adlı filmi, birçok kişi tarafından iran sinemasının dönüm noktalarından biri sayılmaktadır. sales, basit bir hadise'de, iran'ın kuzey'inden gelen, bir evliya kadar sabırlı, hoşgörülü, küçük ve yoksul bir çocuğun hayatını incelemek için kamerasına sabrı ve dinginliği öğretir. kısa bir süre sonra, sales'in ısrarla basit bir anlatıyı tercih etmesinin arkasında, aslında çok daha önemli şeyler yattığı ortaya çıkacaktır. onun çalışmalarının yanıltıcı basitliği, gerçekliğin metafizik göstergelerin ötesindeki doğasını sabırla araştırmanın basit bir yoluydu. tabi'at- e bi- jan (cansız tabiat, 1975) adlı filmde şehide sales, tek işi yılın her günü aynı saatte aynı yolcu trenine işaret vermek olan bir trenyolu görevlisinin hayatının katlanılmaz tekdüzeliğini anlatır. bu filmde, algılanabilir şeylerin kendilerini değil, onların metafizik yöntemlerle algılanışının da öncesini görürüz; şeylerin, algılanmadan, anlaşılmadan, çözümlenmeden, yargılanmadan önceki haline şahit oluruz. sales'in sinemasında, varoluşun anlam ve önem kazanmadan önceki saf hali ortaya çıkmaya başlar. şehide sales bir süre sonra almanya'ya göç etmek için iran'ı terk etti. burada, dar ghorbat (gurbet, 1975) adlı filmini çekti. genç yaştaki ölümüne dek önce avrupa'da, sonra da amerika'da yaşadı. iran'ın sinema diline, asla silinmeyecek izle bıraktı.''

iran sineması - hamid debaşi - agora kitaplığı- sayfa: 42-43

(wan lee 65 - 24 Ocak 2015 09:07)

ilk uzun metrajı yek etefagh sadeh'i 30 yaşında tamamlayan yönetmen. iran sineması'da kıymeti büyüktür.

(ramone - 22 Mart 2018 19:32)